استنلی کوبریک فیلم‌ساز در بهار سال ۱۹۶۴ نگرانی‌های مهمی داشت. از سویی ناسا در آن زمان درصدد فرستادن کاوگشر فضایی مارینر ۴ به مریخ بود.

در آن سال، کوبریک مشغول ساخت فیلمی در مورد کشف و وجود بیگانگان یا فرازمینی‌ها بود. استودیوی مترو گلدوین مایر هم روی کار کوبریک سرمایه‌گذاری کرده بود. نگرانی به‌وجودآمده ناشی از این موضوع بود اگر مارینر ۴ موفق به شناسایی یا کشف نشانه‌هایی از حیات روی سیاره‌ی سرخ می‌شد، چه اتفاقی برای فیلم آن‌ها می‌‌افتاد؟

کوبریک درصدد جلوگیری از حادثه‌ای بد برای فیلمش بود؛ با این حال هزینه کار جلوگیری از چنین آسیب احتمالی هم نجومی و بسیار بالا بود. براساس کتاب جدیدی که توسط مایکل بنسون در مورد ساخت آن فیلم (کتاب اودیسه‌ی فضایی، استنلی کوبریک، آرتور سی کلارک و ساخت یک شاهکار) کوبریک تصمیم گرفت شانس خود را امتحان کند.

شاید موضوع اولیه و برقرار کردن ارتباطی بین ناسا و یک فیلم سینمایی اندکی برای شما مبهم باشد. در ادامه به جزئیات بیشتری از فیلم کوبریک و اتفاقات پیرامون آن می‌پردازیم.

ماجرا مربوط به ۵۴ سال پیش است. این را در نظر داشته باشید که ما هنوز هم در هیچ‌جای جهان هستی به شواهدی قطعی یا قانع‌کننده از وجود آب به‌صورت مایع نرسیده‌ایم و این عدم موفقیت به میزان تلاش یا توجه دانشمندان به مقوله ارتباطی ندارد. چند هفته پیش فضاپیمای جدید تس که برای بررسی سیاره‌های قابل سکونت نزدیک زمین طراحی شده است، به فضا پرتاب شد. اخیرا یک سیارک بین ستاره‌ای مشکوک‌ به داشتن سیگنال‌های رادیویی در منظومه شمسی مشاهده شده است. کاوشگری به‌نام اینسایت هم هفته گذشته به مقصد مریخ پرتاب شد. واقعیت این است که از ۵۴ سال پیش تاکنون برخی پرسش‌ها کماکان پابرجا هستند و ما پیشرفت درخوری در رسیدن به پاسخ آن‌ها نداشته‌ایم. در یک کلام، ما هنوز هم نمی‌دانیم که آیا در این دنیا تنها هستیم یا خیر.

فیلم کوبریک با نام ۲۰۰۱: اودیسه فضایی، سرانجام در ماه آوریل سال ۱۹۶۸ اکران شد و منتقدان و جوانان زیادی را به تفکر و گاهی به سردرگمی فرو برد. جان لنون درمورد ادیسه فضایی و اکران آن یادآور می‌شود که هر هفته برای تماشای این فیلم به سینما می‌رفته است. ۲۰۰۱: اودیسه فضایی، پردرآمدترین فیلم آن سال شد و اکنون هم در فهرست مهم‌ترین فیلم‌های تاریخ قرار دارد. شاید اگر از دانشمندان درمورد جالب‌ترین فیلم علمی‌-تخیلی سؤال کنید، این فیلم جزو اولین انتخاب آن‌ها باشد.

ادیسه فضایی به افتخار پنجاهمین سالگرد ساختش، باز هم در جشنواره‌ی فیلم کن شرکت کرد و سپس نسخه جدیدی از آن در شهرهای مختلفی از جهان توسط کریستوفر نولان، کارگران فیلم‌های دانکرک و تلقین بازبینی شد. نولان به لس آنجلس تایمز گفت نسخه‌ی اصلی فیلم، سنگ‌ بنا و الهام‌بخش او در کودکی بوده است.

این فیلم، نوشته‌ی کوبریک و آرتور سی. کلارک بود (براساس داستان‌ها و کتاب‌های آن‌ها) و همانطور که اشاره کردیم، خود کوبریک هم کارگردانی آن را بر عهده داشت. ۲۰۰۱: ادیسه فضایی مجموعه‌ای از اسرار کیهانی، مسائل مربوط‌ به سرنوشت و آینده است. رقص فضاپیماها در مکان بدون گرانش فوق‌العاده از صحنه‌های به‌یادماندنی و جالب این فیلم برای بینندگان بوده است.

فیلم از بسیاری از مرسومات سینمایی آن زمان مثل موسیقی (که به شما بگوید در لحظه‌ی مشخصی از فیلم چه احساس یا تفکری داشته باشید) دوری گزید. ۲۰۰۱: ادیسه فضایی شما را در فضای بی‌کران، تنها و به حال خود رها می‌کند.

داستان فیلم با بازگشت به ۴ میلیون سال پیش در آفریقا شروع می‌شود. در آن زمان تعدادی از نخستی‌سانان در حال شکست خوردن در نبردهایی برای بقای سازگارترین گونه هستند؛ تا اینکه یک سنگ عجیب سیاه ظاهر می‌شود. ناگهان به یکی از میمون‌های انسان‌گون، چیزی الهام می‌شود. او استخوانی برمی‌دارد و از آن به‌عنوان وسیله‌ای برای کشتن حیوانات تعقیب‌کننده استفاده می‌کند.

سپس میمون درحال خوردن گوشت و راندن رقیبان خودش از چاله‌ی آب دیده می‌شود. ناگهان میمون از سر وجد و خوشحالی زیاد، استخوان را به آسمان پرتاب می‌کند و استخوان به یک فضاپیما تبدیل می‌شود (این تبدیل شدن و گذر زمان، سریع‌ترین حرکت‌ به جلوی تاریخ فیلم‌سازی است).

فیلم کوبریک و تمامی تکامل‌های انسانی داخل فیلم حول محور همان پرتاب استخوان می‌چرخد. سنگ دیگری در ماه ظاهر می‌شود و یکی هم در مدار دور مشتری می‌چرخد، جایی که فضانوردی به‌نام دیو بومن بعد از رام کردن یک کامپیوتر عصبی به‌نام HAL 9000 (که همکار فضانوردش را کشته بود) با آن ارتباط برقرار می‌کند. در آخر بومن از طریق دروازه‌ی ستاره‌ای به سفری در زمان و مکان، مرگ و تولد دوباره، می‌رود و به‌عنوان یک کودک ستاره‌ای و جنین به‌دور زمین شناور می‌شود.

من (نگارنده متن اصلی) فیلم را در بهار سال ۱۹۶۸ با همان شرایطی که دوستانم دیدند، تماشا کردم. من به کمکی برای درک فیلم نیاز نداشتم چون قبلا کتاب‌های کلارک را خوانده بودم؛ از رمان پایان کودکی گرفته تا داستان کوتاه نگهبان.

آخرین باری که فیلم را تماشا کردم (با سیستم ویدیوی خانگی و تلویزیون کوچکم) در سال ۲۰۰۰ بود. نمی‌دانستم که تا چه اندازه فیلم را درک نکرده‌ام؛ تا اینکه کتاب بنسون را مطالعه کردم. کتاب نگاهی عمیق، آموزنده و جالب به ساخت فیلم داشت.

فیلم با وجود تلاش‌های ویژه‌ی کوبریک و کلارک بسیار تصادفی ساخته شده بود. در کتاب بنسون از تلاش آن‌ها برای به‌ تصویر کشیدن بیگانگان مسئول سنگ‌ها زیاد صحبت شده است. سرانجام آن‌ها متوجه شدند که سنگ‌ها نمی‌تواند کار بیگانگان باشد؛ چون اصلا ما تصویر دقیقی از آن‌ها نداریم. حتی تصور موضوع هم دور از منطق است!

داستان در ۴ میلیون سال پیش در آفریقا شروع شد. تعدادی از نخستی‌سانان در حال شکست خوردن در جنگ سازگارترین برای بقا بودند تا اینکه یک سنگ پدیدار شد.

قصد ندارم کتاب را برای شما خلاصه و بازبینی کنم؛ بنسون دوست من است و من هم بدون تردید از تاریخچه‌ی سینما ناآگاهم و دانش کافی برای صحبت درمورد سینما را ندارم؛ با این حال هدف من این است که بازبینی و تغییر در نگرش خود نسبت‌ به سال‌های پیش را برای شما بازگو کنم.

یکی از مشخصه‌های فیلم که آن را به شاهکار تبدیل می‌کند، عوض کردن دیدگاه بیننده و گفتن موردی متفاوت با هر بار تماشا کردن آن است؛ مانند سنگی که برای کمک به ما ظاهر شد.

سنگ در ۵۰ سال پیش منادی آینده بود. در آن زمان ایالات متحده درحال پیروزی در نبرد با روسیه در عرصه‌ی رقابت‌هایی فضایی بود. دوره‌ی کاملی صرف همین ماجرای فضا-زمانی شد که ما می‌شناسیم.

بسیاری از موارد فیلم توسط کوبریک و کلارک مورد پژوهش قرار گرفتند و به‌گونه‌ای مانند مستندی از آینده بودند. مواردی مانند ایستگاه فضایی، پایگاه روی ماه، پیش‌بینی‌های کلارک و ورنر فون براون از این دست هستند.

فیلم تا حدی هم تصاویر تلخی از تاریخ را مخصوصا در مورد فضا و کیهان نشان می‌دهد. وقتی انسان‌ها پا روی ماه گذاشتند، ادامه‌ی روند پیشرفت توسط نیکسون (رئیس جمهور وقت ایالات متحده) و هیئت دولت وی نادیده گرفته شد.

از آخرین باری که انسان روی ماه پا گذاشت، ۴۶ سال می‌گذرد. می‌توان زمانی را تصور کرد که از انسان‌های زنده‌ی کره‌ی زمین، هیچکس تجربه‌ی حضور در ماه را نداشته باشد.

اما نسخه‌ی علمی‌-تخیلی جدیدی در حال شکل گرفتن است. نسل جدیدی از میلیاردرها صحنه‌ی فضا را در دست گرفته‌اند و نقش قهرمانان عرصه را بازی می‌کنند. همچنین طبقه‌ی جدیدی از مشتری‌های ثروتمند برای پرداخت پول لازم برای فضا و خدمات آن پیدا شده‌اند. امروزه به‌جای کودک ستاره‌ای یا استار چایلد (در فیلم کوبریک)، ما مرد ستاره‌ای را داریم که توسط تسلا و ایلان ماسک به فضا رفته است.

زمانی گفته می‌شد که دیگر انتظار دیدن جای پای انسان در مریخ را نباید داشته باشیم؛ ولی اکنون و با پیدا شدن بازیگران جدید، دیگر چندان نمی‌توان از این گفته‌ی ناامیدانه مطمئن بود. می‌توان تصور کرد که شرکتی خصوصی مثلاسپیس‌ایکس که بسیار موفق‌تر از کنگره یا ناسا بوده است، حتی در عرصه‌ی فضا از ناسا هم پیشی بگیرد. از این رو اگر فردی امیدوار باشد که انسان‌ها در دهه‌ی ۲۰۳۰ پا روی مریخ خواهند گذاشت، سخن چندان گزافی نگفته‌ است.

ناسا نقشه و برنامه‌ی جالبی برای کشف یا انجام کاری شگفت‌انگیز در آینده‌ای نزدیک ندارد؛ دست کم اینکه آن‌ها پول و اعتبار لازم برای چنین کارهایی را در اختیار ندارند. ناسا تحت مدیریت جدید خود، جیم بریدنستاین (یکی از اعضای سابق کنگره) درصدد برنامه‌‌ی اکتشافی بزرگی است تا بتوانند یک پایگاه دائمی در فضا بسازند. با این حال رئیس جدید فعلا در حال بررسی منابع مورد نیاز است.

اما مریخ فعلا در کانون توجهات قرار دارد: از فیلم مریخی مت دیمون در چند سال پیش گرفته تا مجموعه‌ی تلویزیونی در دست ساخت اولین (در مورد افرادی که به مریخ رفتند) از بو ویلیمون، تولیدکننده و خالق سریال خانه‌ی پوشالی از نت‌فلیکس همگی به موضوع مریخ توجه ویژه‌ای دارند.

هفته‌ی گذشته، رهبران فضا و مشتاقان این عرصه در واشینگتن دی‌سی برای اجلاس انسان‌‌ها به‌سوی مریخ جمع شدند. حمایت مالی جلسه برعهده‌ی صنعت هوافضا بود. جلسه به بررسی چگونگی فرستادن انسان به مریخ تا سال ۲۰۳۳ پرداخت.

در حال حاضر ربات‌ها وظیفه‌ی خطیر اکتشاف را برعهده دارند. این ماشین‌های کوچک به تمامی جهان‌های منظومه‌ی شمسی سرک کشیده‌اند، به زحل نفوذ کرده‌اند، حفره‌های تاریک پلوتون را بررسی کرده‌اند، روی سیارک‌هایی فرود آمده‌اند و به‌دنبال یافتن سیارات جدیدی برای زندگی هستند؛ سیاراتی که رؤیای آن‌ها در اذهان ماست. ربات‌ها، فرودگرها و مدارگردهای کافی به آسمان‌ها و سطح مریخ نفوذ کرده‌اند و افسانه‌هایی از شکل‌های مختلف زندگی در چنین مکان‌هایی ساخته‌اند.

نسل بعدی تلسکوپ‌های ما در گیتی حتی کوچک‌تر و هوشمندتر خواهند بود. طبق برنامه‌ها قرار است فضاپیماهایی به اندازه تراشه‌های آیفون مانند پروانه به‌سمت ستاره‌ی آلفا قنطورس حرکت کنند. حتی اگر بدن‌های ما نتوانند از نواحی پوچ بین ستاره‌ها عبور کنند، DNA ما قطعا خواهد توانست در یک اندازه‌ی میکروسکوپی این کار را انجام دهد و کل کهکشان را به استعمار ما در بیاورد.

همه‌ی ما در حال حاضر هال ۲۰۰۱ (کارکتر کامپیوتر فیلم ۲۰۰۱) تخلیلی را در جیب‌هایمان داریم و روزانه از آن استفاده می‌کنیم. مطمئنا در چند سال آینده کامپیوتر وارد جریان خون ما خواهد شد؛ آینده به‌همان اندازه که انسان‌ها بخشی از آن باشند، ماهیت بیونیک دارد.

کامپیوترها اکنون در نظارت و بررسی بسیار قوی شده‌اند و برخلاف خوشایند اختیارگرایان، می‌توانند چهره‌ها را تشخیص دهند. تا آنجایی هم که همه‌ی ما می‌دانیم شبکه‌های عصبی مانند دیپ‌مایند، توانایی دیدن رؤیا هم دارند.

اما متأسفانه شاید ما تنها بخشی از یک رؤیا باشیم. طبق اخبار اخیر از فیزیکدانانی مثل استفان هاوکینگ، جهان شاید یک هولوگرام یا توهمی شبیه تصویر سه‌بعدی روی کارت بانکی باشد. برخی از کیهان‌شناسان هم دنیا را حداقل از نظر ریاضی شبیه به یک شبیه‌سازی کامپیوتری مثل فیلم ماتریکس می‌دانند (البته آن‌ها تنها احتمال چنین موردی را می‌دهند و قطعیتی در کار نیست). در حقیقت ما همگی از بیت‌هایی تشکیل شده‌ایم که وابسته‌ به کلیک‌های ماوس بین ستاره‌ای هستیم. اگر چنین باشد، باید سعی کنیم با کارگردان اصلی صحبتی داشته باشیم!

این روزها دستیار صوتی آمازون، یعنی الکسا به هر جایی نفوذ کرده است و اکنون، اچ پی نیز به عنوان یکی از سازندگان بزرگ رایانه‌های شخصی، از این دستیار در آخرین ساخته‌ی خود بهره برده است. امروز اچ‌پی از رایانه‌ی مجتمع (آل‌این‌وان) جدیدی رونمایی کرد که از یک صفحه‌نمایش ۳۴ اینچ خمیده بهره می‌برد. این صفحه‌نمایش روی پایه‌ای بزرگ قرار گرفته که از بلندگو پوشیده شده و وظیفه‌ی پخش صدا را بر عهده دارد؛ همچنین چراغ آبی‌رنگی که روی این پایه قرار گرفته، از فعال‌بودنِ دستیار هوشمند آمازون خبر می‌دهد.

نسخه‌ی به‌روز شده‌ی رایانه‌ی مجتمع Envy Curved aio، از منظر طراحی تفاوتی با نسل پیشین خود که در سال گذشته معرفی شد، ندارد. تنها تغییرات مربوط به مشخصات سخت‌افزاری دستگاه می‌شود که به عنوان نمونه، در بدنه‌ی این دستگاه از بافت مصنوعی چوبی استفاده شده است. با این وجود، نبودِ تغییرات در این نسل، لزوماً نکته‌ی منفی‌ای برای دستگاه یادشده محسوب نمی‌شود؛ اچ‌پی طراحی خوبی را برای این دستگاه استفاده کرده، بلندگوهای با کیفیتی را در آن کار گذاشته، از یک شارژ بی‌سیم گوشی در آن بهره برده و از همه مهم‌تر، وب‌کمِ Envy Curved AiO تنها در هنگامی که موردنیاز باشد، از بالای دستگاه ظاهر خواهد شد که علاوه بر بحث امنیت، ظاهری زیبایی به دستگاه می‌بخشد.

به‌صورت پیش‌فرض، اپلیکیشن الکسا روی این رایانه نصب شده است و شما می‌توانید با استفاده از آن، اقدام به دریافت اطلاعات موردنیازتان کنید؛ اطلاعاتی از قبیل شرایط آب‌و‌هوایی یا پخش موسیقی و... . علاوه بر مورد یادشده، رایانه به‌صورت دائمی آماده به دریافت فرامین صوتی شما خواهد بود.

از آن جهت که رایانه‌های مجتمع همواره به یک منبع برق متصل هستند و مدت زیادی را در روز کار می‌کنند، ساخت دستیار صوتی در این‌گونه دستگاه‌ها جلوه‌ی بیشتری پیدا می‌کند. با این حال، نکته‌ی منفی نیز در رابطه با Envy Curved AiO وجود دارد. متأسفانه اچ‌پی هیچگونه دکمه‌‌ای برای حالت بی‌صدا در نظر نگرفته است؛ از این رو، راهی آسان برای غیرفعال‌سازی دستیار صوتی الکسا وجود ندارد.

با توجه به این موضوع که اچ‌پی درباره‌ی قیمت و زمانِ عرضه‌ی این دستگاه هیچگونه سخنی نگفته است، انتظار نمی‌رود که شاهد عرضه‌ی آن تا قبل از واپسین ماه‌های سالِ جاری میلادی باشیم. احتمال می‌رود که Envy Curved AiO از قیمت پایه ۱۰۰۰ دلار آغاز شود؛ همچنین نسخه‌‌ای ۲۷ اینچی، بدون صفحه‌نمایش خمیده و دستیار صوتی الکسا باشیم.

علاوه بر موارد فوق، اچ‌پی از چندین محصول دیگر سری Envy نیز رونمایی کرد. لپ‌تاپ Envy 13 ،Envy x360 13 ،Envy x360 13 ،Envy 17 Laptop از دیگر محصولاتی هستند که امروز از آن‌ها رونمایی شد. لپ‌تاپ Envy 13 و Envy 17 با نسل هشتم پردازنده‌های اینتل روانه‌ی بازار خواهند شد؛ اما Envy x360 13 تنها نسخه‌ای خواهد بود که از پردازنده‌های سری رایزن ای‌ام‌دی استفاده می‌کند. حال با توجه به موارد اشاره شده، اکنون خط تولید Envy پس از خط تولید اسپکتر، رایانه‌های بالارده و با کیفیتی را تولید می‌کند که نیازِ افرادی با بودجه‌ی مالی کمتر؛ اما نیاز حرفه‌ای را هدف قرار داده است.

معمولاً انتظار داریم که خودروهای لوکس و گران‌قیمت دنیا، جزو قابل‌اعتمادترین و کم استهلاک‌ترین مدل‌های تولیدی باشند، اما در صنعت خودروسازی، همیشه گران‌ترین به معنای رتبه‌ی اول فهرست قابل اعتمادترین‌ها نیست. نشریه و بنیاد معتبر کانسیومر ریپتورتس (Consumer Reports) یا به‌اختصار CR، پس از تست و بررسی تخصصی ۴۹ خودروی کلاس لوکس، ۲۰ مدل را در طبقه‌ی پایین‌تر از متوسط معیار کم‌ استهلاک بودن قرار داد. بدیهی است که مشتریان خودروهای کلاس لوکس، جزو ثروتمندان هر کشور هستند و معمولاً پس از مدت کوتاهی استفاده از خودرو، اقدام به فروش و تعویض آن می‌کنند.

به‌همین خاطر، موضوع قابلیت اطمینان و استهلاک، اصلاً در نظر مشتریان اول یک خودروی لوکس مورد توجه نیست، اما مالکان دوم، سوم و بعدی یک مدل لوکس (که بیشتر از طبقه‌ی متوسط جامعه هستند)، با مشکلات اساسی و هزینه‌های سنگین تعمیر و نگهداری روبرو می‌شوند. مؤسسات و نشریه‌های شناخته‌شده‌ای چون کانسیومر ریپورتس، با بررسی و تست دقیق و گاهی نظرسنجی عمومی خودروهای لوکس، به خریداران مدل‌های لوکس که چند سال از عمر آن‌ها می‌گذرد، کمک شایانی خواهند کرد.

همانند مقاله‌هایی که در گذشته منتشر شد، معیار اصلی طبقه‌بندی خودروهای قابل اطمینان این مطلب داده‌های حاصل از بررسی و نظرسنجی عمومی کانسیومر ریپورتس و JD Power از حدود ۳۷ هزار مالک خودرو است. تمام این ۳۷ هزار نفر، حداقل سه سال از خودروی لوکس خود استفاده کرده‌اند و سپس نظر جامعی از هزینه‌های تعمیر و میزان استهلاک، به دست آورده‌اند. لازم به‌ذکر است که مدل‌های بررسی شده یا موجود در نظر سنجی CR و JD Power شامل خودروهای فوق لوکس، سفارشی و تولید محدود نمی‌شود و تمرکز اصلی بر مدل‌های لوکس تولید انبوه و شناخته شده است. علاوه بر این با توجه به اینکه خودروهای این فهرست حداقل سه سال پیش رونمایی یا عرضه شده‌اند، ممکن است نتایج این نظرسنجی در مدل‌های جدیدتر متفاوت باشد.

در ادامه‌ی مطلب، با هم‌پوشانی داده‌های نظرسنجی CR و JD Power، قابل اعتمادترین خودروهای لوکس بازار جهانی معرفی می‌شوند.

آئودی A4

قیمت مدل پایه: ۳۶ هزار و ۹۷۵ دلار

سدان کامپکت لوکس آئودی A4 محصول مهندسی آلمانی بوده که بین سواری راحت و اسپرت تعادل ایجاد کرده است. تا به‌امروز، ۶ نسل مختلف از آئودی A4 عرضه شده است؛ جدیدترین نسل A4 محصول سال ۲۰۱۶ است. آئودی A4 در نظرسنجی CR بهترین نمرات ممکن و JD Power  امتیاز بیشتر از متوسط گرفته است.

بی‌ام‌و سری 2

قیمت مدل پایه: ۳۵ هزار و ۷۹۵ دلار

کوپه و کروک کامپکت و سپس مدل چند منظوره‌ی بی‌ام‌و سری 2 از سال ۲۰۱۴ به خط تولید خودروساز باواریا وارد شد. سری 2 بی‌ام‌و با داشتن پیشرانه‌ی سرزنده و فرمان‌پذیری فوق‌العاده، در خانواده‌ی پرافتخار این برند آلمانی جاخوش کرده است. امتیاز بالاتر از متوسط CR و بهترین نمره‌ی JD Power، این مدل زیبا را به‌عنوان یکی از قابل اعتمادترین خودروهای آلمانی تبدیل می‌کند.

بی‌ام‌و سری 3

قیمت مدل پایه: ۳۵ هزار و ۸۹۵ دلار

سری 3 بی‌ام‌و از دهه ۱۹۷۰، همواره جزو بهترین‌ خودروهای لوکس بوده است. مدل‌های سدان، کوپه و استیشن سری 3 بی‌ام‌و در برابر رقبا با مصرف سوخت کمتر خوش درخشیده‌اند. امتیازات بالاتر از متوسط و متوسط نظرسنجی‌های CR و JD Power استهلاک این مدل را قابل قبول توصیف می‌کند.

بی‌ام‌و سری 5

قیمت مدل پایه: ۵۳ هزار و ۳۹۵ دلار

سری 5 بی‌ام‌و که از سال ۱۹۷۲ تا به‌امروز در ۷ نسل تولید شده است، در کلاس سدان‌های سایز متوسط لوکس قرار دارد و درواقع برادر بزرگ‌تر سری 3 با فرمان‌پذیری تیز و شتاب‌گیری خارق‌العاده محسوب می‌شود. بر اساس دیدگاه مالکان سری 5 در نظرسنجی نشریه‌های CR و JD Power، سری 5 بی‌ام‌و در حوزه‌ی استهلاک، نمره‌ی بالاتر از متوسط می‌گیرد.

اینفینیتی Q70

قیمت مدل پایه: ۵۱ هزار و ۲۹۵ دلار

 سدان سایز متوسط لوکس و ژاپنی اینفینیتی Q70 در سال ۲۰۱۳ به بازار عرضه شد. از آنجایی که این مدل هنوز در نسل اول خود به‌سر می‌برد، نتایج نظرسنجی کاملاً قابل استناد به نسل اول Q70 است. اینفینیتی Q70 که با پیشرانه‌های ۶ و ۸ سیلندر V شکل یا هیبرید و سستم تمام چرخ محرک یا محور عقب عرضه می‌شود، بالاترین امتیاز ممکن را از مخاطبان CR دریافت کرده است. نظرسنجی JD Power هنوز این مدل ژاپنی را در فهرست خود وارد نکرده است. در سال ۲۰۱۵ بود که مقامات اینفینیتی به‌دلیل مضنون بدون به نصب نه‌چندان سفت و سخت سنسورهای پمپ سوخت، Q70 را فراخوان دادند.

لکسوس ES

قیمت مدل پایه: ۳۹ هزار و ۹۴۵ دلار

سری پرطرفدار ES لکسوس که در ابتدا در کلاس سدان کامکپت تولید می‌شد، در سال ۲۰۱۸ به نسل هشتم و کلاس سدان سایز متوسط وارد شد. نسل هشتم لکسوس ES نماینده‌ی شایسته‌ی زبان طراحی جدید برند زیرمجموعه‌ی تویوتا است که بر بالاترین نمره‌ی قابلیت اعتماد ممکن را از هر دو نظرسنجی CR و JD Power دریافت کرده است.

لکسوس GS

قیمت مدل پایه: ۴۷ هزار و ۳۰۵ دلار

لکسوس GS پاسخ ژاپنی‌های به سری 5 بی‌ام‌و بوده که از سال ۱۹۹۱ تا به‌امروز در چهار نسل تولید شده است. سدان اسپرت، لوکس و سایز متوسط لکسوس GS در تیپ‌های مختلف با پیشرانه‌های ۶ و ۸ سیلندر V شکل و سیستم هیبرید در اختیار مشتریان قرار می‌گیرد. همانند دیگر مدل لکسوس، GS هم بهترین نمرات ممکن را از نظرسنجی CR و JD Power کسب کرده است.

لکسوس IS

قیمت مدل پایه: ۳۹ هزار و ۲۰۵ دلار

سدان کامپکت لکسوس IS با بهره‌گیری از پیشرانه‌های ۴ سیلندر توربوشارژ و ۶ سیلندر V شکل، به رقابت با سری 3 بی‌ام‌و وارد شده است. سه نسل از لکسوس IS طرفداران خاص خود را پیدا کرده که مصداق آن بالاترین نمره و امتیاز بالاتر از متوسط در نظرسنجی‌های CR و JD Power است.

لکسوس RC

قیمت مدل پایه: ۴۱ هزار و ۶۳۵ دلار

در روزهایی که بازار در اختیار شاسی‌بلندها و کراس‌اورها است، خودروهای اسپرت و لوکس کوپه را باید غنیمت شمرد. لکسوس RC خوش‌صدا با پیشرانه‌های ۴ سیلندر توربوشارژ و ۶ و ۸ سیلندر V شکل در نسل اول خود عرضه شده است. کوپه‌ی لکسوس RC در نظر سنجی CR بالاترین امتیاز و در نظرسنجی JD Power نمره‌ی بالاتر از متوسط گرفته است.

مرسدس‌بنز E کلاس

قیمت مدل پایه: ۵۳ هزار و ۹۴۵ دلار

تنها نماینده‌ی مرسدس‌بنز در فهرست کم استهلاک‌ترین خودروهای لوکس بازارجهانی، نسل پنجم E کلاس است که در مدل‌های مختلف سدان، کوپه، استیشن و کروک با انواع پیشرانه‌ها و قیمت‌های مختلف در سال ۲۰۱۸ عرضه می‌شود. E کلاس خوش‌ساخت در نظرسنجی‌های CR و JD Power به‌ترتیب با امتیاز بالاتر از متوسط و متوسط روبرو شده است. البته در بخش قابلیت اطمینان قوای محرکه در نظرسنجی JD Power، مرسدس‌بنز نمره بالاتر از متوسط گرفته است.

سم والتون تاجر آمریکایی و کارآفرینی بود که شهرت اصلی خود را مدیون خرده‌فروشی والمارت است. علاوه بر والمارت، والتون شرکت سمز کلاب را نیز تأسیس کرد که به‌عنوان یک عمده‌فروشی از زیرمجموعه‌های والمارت فعالیت می‌کند.

فروشگاه والمارت پس از تأسیس توسط والتون به‌‍مرور خود را به بزرگ‌ترین خرده‌فروشی جهان تبدیل کرد. در حال حاضر این شرکت به‌عنوان بزرگ‌ترین سازمان استخدامی خصوصی در جهان شناخته می‌شود که ۲.۳ میلیون کارمند در سرتاسر جهان دارد. سم والتون در زمان حیات خود به مدت ۶ سال به‌عنوان ثروتمندترین فرد آمریکا شناخته می‌شد.

سم والتون با تأسیس والمارت، فرهنگ خرید کردن آمریکایی‌ها و پس از آن بسیاری نقاط جهان را تغییر داد. استراتژی‌ها و رفتارهای اولیه‌ی او که روی مناطق دورافتاده و روستایی تمرکز داشت، باعث شد که بزرگان این صنعت در ابتدا توجهی جدی به شرکت او نداشته باشند. شرکت‌هایی همچون کی‌مارت، سیرز و وول‌ورث زمانی متوجه این جوان روستایی شدند که دیگر کسب‌وکارشان به‌طور کامل به حاشیه رفته بود.

موفقیت‌های والتون به‌سادگی به‌دست نیامد. پرورش یافتن در خانواده‌ای تقریبا فقیر و زندگی در شرایط ناپایدار اقتصادی، او را در سال‌های نوجوانی با بازار کار آشنا کرد. فعالیت در بازار کار، ارزش کار سخت را به سم آموخت و همین آموزه‌ها، پایه‌گذار فرهنگ والمارت در سال‌های بعدی شدند. شرکتی که او در سال ۱۹۶۹ تأسیس کرد، امروز با حدود ۱۱,۷۰۰ فروشگاه در ۲۸ کشور جهان مشغول به کار است.

یکی از هزاران فروشگاه والمارت، میراث سم والتون

تولد و تحصیل

سم مور والتون در ۲۹ مارس سال ۱۹۱۸ میلادی در کینگفیشر اکلاهاما به دنیا آمد. پدرش توماس گیبسون والتون و مادرشننسی لی نام داشت. سم تا سال ۱۹۲۳ به‌همراه والدینش در مزرعه‌ی شخصی در همان منطقه زندگی کرد. کشاورزی در آن زمان درآمد مناسبی نداشت و پدر سم برای گذران هزینه‌های زندگی وارد کسب‌وکار رهن و اجاره‌ی مزرعه شد. او در شرکت برادرش با نام Walton Mortgage Company مشغول به کار شد. این شرکت زیرمجموعه‌ای از شرکت بیمه‌ی عمرمتروپولیتن بود.

سبک کاری جدید توماس، باعث شد که خانواده‌ی او در سال‌های بعدی در شهرهای کوچک متعددی ساکن شوند. سم که یک برادر کوچک‌تر به نام جیمز (متولد ۱۹۲۱) داشت، بدون توجه به جابه‌جایی‌های متعدد، در تحصیل خود پیشرفت می‌کرد و در پایه‌ی هشتم تحصیل، به جوان‌ترین دارنده‌ی مدال پیشاهنگی آمریکا تبدیل شد. او در آن زمان در مدرسه‌ای واقع در شهر شلبینا در میزوری تحصیل می‌کرد.

دوران کودکی و نوجوانی سم والتون در اوج بحران اقتصادی قرن گذشت. او در این زمان به همراه خانواده‌اش در شهرکلمبیا در میزوری ساکن بود و مانند پسران دیگر، در کسب درآمد برای خانواده نیز تلاش‌ می‌کرد. دوشیدن گاو، پر کردن بطری‌های شیر و نقل و انتقال محصولات دامداری برای مشتریان، از کارهایی بودند که سم جوان به آن‌ها مشغول بود.

سم در سنین کودکی (سمت چپ)

سم والتون دوران دبیرستان را در مدرسه‌ی دیوید اچ. هیکمن گذارند. یکی از شغل‌های معمول پسران نوجوان در آمریکا در آن زمان، تحویل روزنامه بود. سم نیز مانند دیگر هم‌سالان خود در این زمینه کار می‌کرد و روزنامه‌ی کلمبیا دیلی تریبیون را به مشترکان تحویل می‌داد. او علاوه بر تحویل روزنامه، به فروش حق اشراک مجله هم مشغول بود. فعالیت‌های جدی و داوطلبانه‌ی او در این موارد، او را در پایان دوران دبیرستان به لقب «پسر همه‌کاره» ملقب کرد.

پس از دبیرستان، سم تصمیم گرفت برای پیدا کردن فرصت درآمدی بهتر به دانشگاه برود و دانشگاه میزوری قبول شد. او در رشته‌ی اقتصاد در این دانشگاه تحصیل می‌کرد و در کنار درس، انواع شغل‌ها را برای کسب درآمد امتحان کرد. در نهایت در سال ۱۹۴۰، سم والتون با مدرک کارشناسی از دانشگاه میزوری فارغ‌التحصیل شد.

شروع فعالیت کاری

والتون سه روز پس از پس از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه، به‌عنوان کارآموز مدیریت وارد خرده‌فروشی جی. سی. پنی دردموین ایالت آیووا شد. اولین شغل رسمی میلیاردر اسطوره‌ای آمریکا، درآمد ۷۵ دلاری در ماه داشت. والتون به مدت ۱۸ ماه در این شرکت مشغول به کار بود. او هیچ‌گاه در میان برترین فروشندگان این فروشگاه نبود چون با سیستم کاغذی و گزارش‌نویسی آن مشکل داشت و حتی از طرف مدیر فروشگاه تهدید به اخراج شد. تا اینکه در سال ۱۹۴۲ برای پیوستن به ارتش در جنگ جهانی دوم، از شغل خود استعفا داد.

سم والتون در کنار خانواده در سال‌های جنگ جهانی دوم

او مدت کوتاهی نیز در شرکت صنایع شیمیایی دوپون در اوکلاهاما، تولیدکننده‌ی باروت در زمان جنگ جهانی کار کرد. پس از مدت کوتاهی، والتون به بخش نیروهای جاسوسی ارتش آمریکا ملحق شد و وظیفه‌ی بازرسی امنیتی فرودگاه‌های نظامی و زندان‌های جنگی را بر عهده گرفت. موقعیت فعالیت او در این سمت، فورت داگلاس در ایالت یوتا بود. والتون در نهایت در زمان جنگ به درجه‌ی کاپیتانی (معادل سروان) رسید.

اولین فروشگاه‌ها

والتون در سال ۱۹۴۵ ارتش را ترک کرد و در سن ۲۶ سالگی مدیریت اولین فروشگاه خود را شروع کرد. او با دریافت ۲۰ هزار دلار وام از پدر همسرش بعلاوه‌ی پنج هزار دلار پس‌اندازش از دوران جنگ، شعبه‌ای از فروشگاه بن فرانکلین در نیوزپورت آرکانزاس را اجاره کرد. این فروشگاه زیرمجموعه‌ای از فروشگاه‌های زنجیره‌ای Butler Brothers بود.

والتون از همان ابتدای مدیریت فروشگاه، سیاست‌های خاص خود را شروع کرد و رفتارهای او نویدبخش آینده‌ای روشن برای کسب‌وکارش بود. او اعتقاد داشت که قفسه‌های فروشگاه باید مملو از انواع اجناس مورد نیاز باشد. دومین فروشگاه والتون نیز به‌سرعت و در همان خیابان فروشگاه اول با نام Eagle تأسیس شد.

رشد سریع فروشگاه والتون، فروش آن‌ها را در مدت سه سال از ۸۰ هزار دلار به ۲۲۵ هزار دلار رساند. صاحب اصلی فروشگاه یعنی پی. کی. هولمز، خانواده‌ای با سابقه‌ی طولانی در صنعت خرده‌فروشی داشت. پس از رشد والتون، توجه او به فروشگاه جلب شد. او به‌منظور حفظ حق فروش و فرانشیز فروشگاه، قرارداد والتون را تمدید نکرد تا پسرش مدیریت این فروشگاه‌ را در دست بگیرد.

قرارداد والتون به‌گونه‌ای بود که اجازه‌ی تمدید به او نمی‌داد و بعلاوه، نرخ اجاره (پنج درصد از فروش) نیز بسیار بالا رفت که در مجموع باعث ترک فروشگاه توسط او شد. این موارد، اولین درس‌های جدی سم در دنیای کسب‌وکار بودند. هولمز علاوه بر اخراج والتون، انبار و تجهیزات فروشگاه را نیز به قیمت ۵۰ هزار دلار تصاحب کرد که البته از نظر والتون قیمتی منصفانه بود.

یکی از مجموعه فروشگاه‌های بن فرانکلین تحت مدیریت والتون

در نهایت واگذاری اولین فروشگاه تحت مدیریت والتون، یک سال پیش از موعد قرارداد انجام شد و سم به همراه همسرش هلن و پدر او، تصمیم گرفتند برای شروع کسب‌وکار جدید، محلی را در بنتون‌ویل آرکانزاس پیدا کنند. آن‌ها یک فروشگاه تخفیفی را در میدان اصلی این شهر اجاره کردند. درآمد این فروشگاه در آن زمان ۷۲ هزار دلار در سال بود که در سال‌های اولیه‌ی فعالیت والتون به ۱۰۵ و سپس ۱۴۰ هزار دلار رسید.

موفقیت در مدیریت فروشگاه Five and Dime در بنتون‌ویل، درآمد زیادی برای والتون به همراه داشت. او پس از موفقیت در فروشگاه‌های اولیه‌ی خود تصمیم گرفت در مکان‌های متعدد دیگر، فروشگاه تأسیس کند. والتون به دنبال تأسیس شعبه‌های فروشگاه‌ زنجیره‌ای بن فرانکلین بود.

والتون جوان در کنار همسر و چهار فرزندش

در سال ۱۹۵۴، والتون به همراه برادرش جیمز، مغازه‌ای در مرکز خرید شهر راسکین هایتس از توابع کانزاس سیتی و در سال‌های بعد به کمک برادرش و پدر همسرش، فروشگاه‌های متعددی در شهرهای مختلف تأسیس کرد. والتون برای تشویق مدیران فروشگاه‌ها، پیشنهاد سهام شرکت را به آن‌ها ارائه می‌کرد که نقش مهمی در افزایش علاقه‌ی این مدیران داشت.

در سال ۱۹۶۲، سم و برادرش ۱۶ فروشگاه در نقاط مختلف آرکازاس، میزوری و کانزاس داشتند. ۱۵ فروشگاه متعلق به مجموعه‌ی بن فرانکلین بودند و تنها یکی از آن‌ها، مستقل بود.

فروشگاه تخفیفی مستقل والتون

تولد والمارت

والتون که در شروع دهه‌ی ۱۹۷۰ صاحب ۱۶ فروشگاه بود، از درآمد کسب‌شده راضی نبود و اعتقاد داشت که این درآمد با تلاش‌هایش هم‌خوانی ندارد. او تصمیم گرفت سیاست تخفیفی فروشگاه‌های خود را شدیدتر کند تا با افزایش فروش، باز هم سوددهی خود را افزایش دهد.

یکی از مجموعه‌ فروشگاه‌های خرده‌فروشی در آن سال‌ها، Meijerنام داشت که با سرعت مناسبی نیز رشد کرده بود. رشد این فروشگاه و طرح کسب‌وکار آن، توجه والتون را به خود جلب کرد. او به دنبال یک استراتژی فروش جامع در فروشگاه‌ها بود و طرح کسب‌وکار خود را در مجموعه‌ی Meijer اجرا شده می‌دید. والتون با مطالعه‌ی طرح این شرکت، تصمیم گرفت به‌جای تأسیس فروشگاه‌های زنجیره‌ای تخفیفی معمول، فروشگاه‌های خود را در شهرهای کوچک تأسیس کند. در طرح مورد نظر والتون، تمامی محصولات با تخفیف بالا عرضه می‌شدند.

والتون در قدم اول به مسئولین فرانشیز فروشگاه بن فرانکلین مراجعه کرد و ایده‌ی خود را با آن‌ها در میان گذاشت. مدیران این شرکت پس از آن که ایده‌ی والتون مبنی بر نصف کردن حاشیه‌ی سود را شنیدند، با قدرت با او مخالفت کردند. در نهایت والتون تصمیم گرفت خود وارد تجارت شود و با گرفتن وامی به ضمانت خانه‌اش، اولین فروشگاه خود را تأسیس کرد.

یکی از اولین فروشگاه‌های والمارت

اولین فروشگاه والمارت با نام Wal-Mart Discount City Store در دوم جولای ۱۹۶۲ در شهر راجرز آرکانزاس تأسیس شد. نام وال-مارت مخفف عبارت «والتون مارت» به معنای بازار والتون است. این فروشگاه در خیابان وست والناتتأسیس شد. هدف اولیه‌ی والتون از تأسیس این فروشگاه، فروش محصولات تولید ایالات متحده‌ی آمریکا بود. هدف بعدی این بود که به‌مرور سازندگان آمریکایی با مجموعه‌ی والمارت آشنا شوند و محصولات خود را با قیمتی رقابتی به آن‌ها عرضه کنند.

در همان سال تأسیس والمارت، رقبای بزرگی همچون کی‌مارت و وولکو نیز در با استراتژی مشابه صنعت خرده‌فروشی آمریکا حضور داشتند. آن‌ها به‌راحتی می‌توانستند والمارت را شکست دهند؛ اما والتون فروشگاه‌های خود را آن‌قدر دور از مرکز توجه تأسیس کرده بود که هیچ‌کس او را رقیبی جدی نمی‌دانست.

والتون برای راه‌اندازی مدل مورد نظرش، فروشگاه‌ها را در مناطقی با فاصله‌ی یک ساعته از انبار اصلی والمارت تأسیس کرد و با این طرح، عملیات لجستیک و جابجایی مواد را نیز توسط کامیون‌های شرکت خودش انجام داد. حجم خرید بالا و سیستم تحویل عالی، امکان فروش تخفیفی مناسب را برای والمات فراهم کرد. رشد مجموعه فروشگاه‌های والمارت به حدی بود که تعداد آن‌ها از ۱۹۰ عدد در سال ۱۹۷۷ به ۸۰۰ عدد در سال ۱۹۸۵ رسید.

حضور والتون در فروشگاه و صحبت مستقیم با کارمندان و فروشنده‌ها

سیاست سود پایین والمارت، در دوره‌های مختلف والتون را مجبور به گرفتن وام کرد. او سرانجام در سال ۱۹۷۰ تصمیم گرفت با حفظ ۶۱ درصد مالکیت شرکت خود، آن را به‌صورت عمومی در بازار سهام عرضه کند. این عرضه‌ی عمومی درآمدی حدود پنج میلیون دلار را به والمارت سرازیر کرد. این شرکت در سال ۱۹۷۲ با نماد WMT وارد بازار سهام نیویورک شد. آن‌ها اولین رکورد خود را با ثبت فروش سالانه یک میلیارد دلار در سال ۱۹۸۰ جشن گرفتند.

والتون در سال ۱۹۸۳ تصمیم گرفت وارد صنعت عمده‌فروشی شود. او Sam's Wholesale Club را به‌منظور تأمین مواد مورد نیاز کسب‌وکارهای کوچک تأسیس کرد. این شرکت نیز مانند والمارت به سوددهی بالایی رسید تا اینکه در سال ۱۹۸۷، والمارت به‌عنوان سومین فرده‌فروشی بزرگ در ایالات متحده‌ی آمریکا شناخته شد. والتون در سال ۱۹۸۸ از سمت مدیرعاملی والمارت استعفا داد و با حفظ سمت ریاست هیئت مدیره، دیوید گلس را جایگزین خود در سمت مدیرعاملی کرد.

والتون در سال ۱۹۹۰ و در میهمانی سالانه‌ی شرکت خود پیش‌بینی کرد که درآمد والمارت تا یک دهه بعد به ۱۲۵ میلیارد دلار خواهد رسید. در دو سال بعدی فعالیت این شرکت، آن‌ها جایگاه کی‌مارت و سیرز را تصاحب کردند و بزرگ‌ترین خرده‌فروش آمریکا شدند.

سم والتون در کنار مشتریان والمارت

زندگی شخصی و مرگ

سم والتون در ۱۴ فوریه‌ی سال ۱۹۴۳ با هلن رابسون ازدواج کرد. آن‌ها چهار فرزند داشتند که همگی سهمی از فروشگاه‌های والمارت به ارث بردند. ساموئل رابسون والتون یکی از پسران این خانواده بود که در خلال سال‌های ۱۹۹۲ تا ۲۰۱۵ به‌عنوان مدیر مجموعه فروشگاه‌های والمارت مشغول به فعالیت بود. آلیس والتون نیز تنها دختر سم والتون است که در حال حاضر با ثروتی حدود ۴۲ میلیارد دلار، ثروتمندترین زن جهان است.

فعالیت‌‌های بشردوستانه و عضویت در هیئت امنای خیریه‌های متعدد، از عادات خانواده‌ی والتون بود. آن‌ها در کلیسای پروتستان بنتون‌ویل فعالیتی جدی داشتند و خود سم به‌عنوان معلم دانش‌آموزان دبیرستانی در این کلیسا فعالیت می‌کرد. علاوه بر آن، این زوج بنیاد خیریه‌ی والمارت را در سال ۱۹۷۹ تأسیس کردند.

خانواده‌ی ثروتمند والتون

سم والتون در پنجم آوریل سال ۱۹۹۲ در سن ۷۴ سالگی بر اثر سرطان استخوان از بیمارستان لیتل راک آرکانزاس از دنیا رفت. خبر درگذشت او به تمام ۱۹۶۰ فروشگاه والمارت در آن سال مخابره شد. در آن زمان، این شرکت ۳۸۰ هزار کارمند داشت و فروش سالانه‌ی آن‌ها به حدود ۵۰ میلیارد دلار می‌سید. بدن والتون در گورستان بنتون‌ویل دفن شد. دانشگاه آرکانزاس، به احترام این کارآفرین اسطوره‌ای، دانشکده‌ی کسب و کار خود را سم ام. والتون نام نهاده است.

والتون مالکیت فروشگاهش را برای همسر و فرزندانش به ارث گذاشت. خانواده‌ی والتون تا سال ۲۰۰۵، پنج جایگاه را در میان ۱۰ فرد ثروتمند ایالات متحده‌ی آمریکا به خود اختصاص داده بودند. نکته‌ی دیگر اینکه دختران برادر سم نیز سهمی کوچک از والمارت دارند.

والتون در سال ۱۹۹۸ در لیست ۱۰۰ نفره‌ی مجله‌ی تایمز شامل افراد تأثیرگذار قرن بیستم قرار گرفت. علاوه بر آن، او در سال ۱۹۹۲ نشان افتخار آزادی رئیس جمهوری را از رئیس جمهور وقت آمریکا یعنی جورج بوش پدر دریافت کرد. والتون در خلال سال‌های ۱۹۸۲ تا ۱۹۸۸ از طرف نشریه‌ی فوربز به‌عنوان ثروتمندترین فرد آمریکا شناخته می‌شد.

نکته‌ی مهم در مورد زندگی سم والتون اینکه او خرده‌فروشی را اختراع نکرد؛ همان‌طور که هنری فورد اتومبیل را اختراع نکرد. اما خط تولید فورد، صنعت آمریکا را متحول کرد و سیاست‌های فروش والتون نیز انقلابی در اقتصاد خدماتی آمریکا به پا کرد. به بیان دیگر، والتون نه‌تنها فرهنگ خرید را در آمریکا تغییر داد بلکه فلسفه‌ی تأسیس کسب‌وکارهای خرده‌فروشی و همچنین هرم قدرت و تأثیرگذاری را نیز در آن‌ها متحول کرد. 

دریافت مدال افتحار از جورج بوش پدر

نقل قول‌های مشهور از سم والتون

• شما نمی‌توانید کاری را که یک بار موفق بوده است همیشه تکرار کنید. همه چیز در حال تغییر است و برای موفقیت باید در خط مقدم تغییر باشید.
• تنها یک رئیس وجود دارد و آن هم مشتری است. او می‌تواند هر کسی در شرکت از فروشنده‌ی ساده تا مدیر را با خرید نکردن اخراج کند.
• رهبران موفق از روندهای مرسوم خارج می‌شوند تا اعتما به‌نفس نیروهای خود را افزایش دهند. اعتمادبه‌نفس افراد را به انجام کارهای خارق‌العاده هدایت می‌کند.
• هدف هر شرکت، ارائه‌ی خدمات مشتری به سبکی است که نه‌تنها عالی بلکه افسانه‌ای باشد.
• هر چیزی که می‌توانید با شرکا و همکارانتان در میان بگذارید. وقتی افراد اطلاعات داشته باشند، اهمیت بیشتری به کار می‌دهند و در نهایت هیچ‌چیز مانع آن‌ها نخواهد بود.
• موفقیت‌ها را جشن بگیرید و با شکست‌ها شوخی کنید. همیشه خوشحال باشید و انرژی مثبت منتقل کنید تا اطرافیان نیز با قدرت کار کنند.
• رفتار مدیر با کارمندان، همان رفتاری است که کارمندان با مشتری‌ها خواهند داشت.

شرکت‌های مطرح دنیای موبایل تمام توان خود را برای بهبود عملکرد دوربین محصولات خود به کار گرفته‌اند تا با قدرت‌نمایی در این بخش نظر خریداران بیشتری را به خود جلب کنند. این رقابت تا حدی داغ شده است که هر ساله شاهد معرفی فناوری‌ و امکانات نوینی در دوربین گوشی‌های هوشمند هستیم. زومیت طبق روال همیشگی خود در ادامه به مقایسه‌ی عملکرد دوربین مطرح‌ترین بازیگران دنیای موبایل پرداخته است.

اپل هنگام معرفی نسل جدید گوشی‌های آیفون، روی دوربین به‌کاررفته و توانایی آن در جدیدترین محصولات خود مانور زیادی داد. آیفون در طول سالیان گذشته همواره یکی از بهترین گزینه‌های موجود در بخش دوربین بوده است. آيفون ۱۰ نیز به واسطه‌ی تجهیز به بازه‌ی گسترده‌ای از امکانات و فناوری‌های متعدد، یکی از بهترین گزینه‌های موجود برای کاربران در زمینه‌ی عکاسی به شمار می‌رود.

سامسونگ همواره به‌عنوان یکی از مطرح‌ترین بازیگران عرصه‌ی گوشی‌ هوشمند، محصولات خود را به دوربین‌های توانمندی مجهز می‌کند. گلکسی اس 9 پلاس با دو سنسور‌ ۱۲ مگاپیکسلی و قابلیت تعویض دریچه‌ی دیافراگم، خود را به‌عنوان محصولی توانمند در بخش دوربین گوشی‌های هوشمند معرفی کرده است. 

هواوی طی سال‌های گذشته توجه ویژه‌ای به دوربین محصولات خود داشته و همکاری با لایکا منجر به رشد قابل توجه این بخش از گوشی‌های هوشمند هواوی شده است. پی ۲۰ پرو به‌عنوان اولین گوشی‌ هوشمند مجهز به سه دوربین، توانایی‌های فوق‌العاده‌ای از خود به نمایش گذاشته است. قابلیت زوم ۳ و ۵ برابر در کنار ثبت تصاویری شفاف در شرایط نوری تاریک، پی ۲۰ پرو را به یکی از توانمند‌ترین دوربین‌های دنیای گوشی‌های هوشمند تبدیل کرده است. 

وان‌پلاس ۵ با وجود استفاده از دوربین دوگانه، هیچ‌گاه خود را به‌عنوان محصولی پیشرو در این زمینه معرفی نکرد. با این حال وان‌پلاس ۵ تی با بهبود اندک بخش سخت‌افزار و بهینه‌سازی الگوریتم‌های پردازش تصویر، به‌طور قابل توجهی دوربین محصول خود را بهبود بخشیده است تا در کنار برترین پرچم‌داران دنیای موبایل قرار بگیرد. 

نکاتی که پیش از شروع مقایسه باید به آن‌ها توجه کنید:

• نام تلفن‌ها، مشخص نشده‌ است تا اگر به برند یا تلفن خاصی علاقه‌مند هستید، روی انتخاب بی‌طرفانه‌تان تأثیر نگذارد.
• تمام گوشی‌ها به آخرین نسخه به‌روزرسانی شده‌اند تا جدیدترین بهینه‌سازی‌ها در عملکرد دوربین در آن‌ها اعمال شود.
• پس از ۵ روز از انتشار این مقاله، مشخص خواهیم کرد که تصاویر، مربوط به چه تلفن‌هایی هستند.
• در پایین هر تصویر، نظرسنجی مربوط به آن وجود دارد و از طریق آن می‌توانید به گوشی هوشمندی که از نظر شما عکس بهتری گرفته است، رأی بدهید.
• برای آنکه به جزییات تصویر نیز توجه کرده باشیم، در برخی از تصاویر، برش ۱۰۰ درصد نیز قرار داده‌ایم.
• از هر کدام از سوژه‌ها، با هر تلفن ۳ تا ۵ بار عکاسی شده و بهترین تصویر از بین‌ آن‌ها برای مقایسه انتخاب شده است.
• با توجه به کاربری Point and Shoot دوربین‌های موبایل، ثبت تصویر روی دست انجام شده است تا توانایی گوشی‌های موجود در این مقاله در حذف لرزش‌ها نیز بررسی شود.
• بررسی میزان توانایی پرچم‌داران حال حاضر دنیای موبایل، در ۱۲ آزمایش جداگانه انجام شده است. هر یک از این آزمایش‌ها معیاری برای بررسی نقاط قوت و ضعف محصولات در زمینه‌های مختلف است. دوربین کانن 5D Mark IV مجهز به لنز 70-24 با F/2.8، نیز به‌عنوان معیار به کار گرفته شده است.
• تمامی عکس‌ها در حالت اتوماتیک و بدون فعال کردن حالت HDR ثبت شده‌اند.

نام گوشی‌های بررسی به شرح زیر است:

۱- آيفون ۱۰

۲- سامسونگ گلکسی اس ۹ پلاس

۳- هواوی پی ۲۰ پرو

۴- وان‌پلاس ۵ تی

در ادامه توجه شما را به جمع‌بندی نتایج مقایسه‌ی دوربین پرچم‌داران دنیای موبایل از نگاه کارشناسان زومیت و کاربران دعوت می‌کنیم. نام‌های درج‌شده در هر سطر به ترتیب عملکرد خود یا رأی کسب‌شده قرار گرفته‌اند.

در نظر داشته باشید که معیار‌های انتخاب زومیت، طبیعی و نزدیک بودن تصاویر ثبت‌شده نسبت به قاب اصلی و نمونه‌ی مرجع هستند. با این حال لذت بردن از تصاویر کاملا موضوعی سلیقه‌ای است و شاید بسیاری از کاربران تصاویری با رنگ‌های اغراق‌شده و کنتراست بالا را بیشتر بپسندند. به همین دلیل هدف این مقایسه دوربین بیش از اینکه انتخاب برترین دوربین گوشی‌های هوشمند باشد، نمایش الگوریتم‌های پردازش تصویر هر یک از گوشی‌ها است تا کاربران را پیش از خرید با نحوه‌ی عملکرد هر یک آن‌ها آشنا کند.

آزمایش اول:

در آزمایش اول به دقت ثبت رنگ در شرایط نوری مساعد و منبع طبیعی نور پرداخته شده است. در این شرایط برخی الگوریتم‌های پردازشی موبایل جهت تزریق رنگ و لعاب به تصاویر، اقدام به شفاف‌سازی (Sharpening) بیش از حد و افزایش کنتراست در مرز سوژه‌ها می‌کنند که در نتیجه منجر به تصویری مصنوعی می‌شود. ثبت طبیعی رنگ از دیگر نکات الزامی این آزمایش است که دوربین‌ موبایل‌های موجود در این مقایسه، باید جهت رسیدن به آن تلاش کنند.

آزمایش اول به دقت تنظیم تراز سفیدی و ثبت صحیح رنگ‌ها اختصاص دارد. هواوی پی ۲۰ پرو در این آزمایش موفق به ثبت نزدیک رنگ‌های در و پنجره‌ی چوبی نسبت به تصویر مرجع شده است. اما نزدیک‌ترین رنگ آجر‌های سوژه، متعلق به آیفون ۱۰ است.

آزمایش دوم:

دقت ثبت رنگ از مهم‌ترین مشخصه‌‌های دوربین‌های عکاسی است. شرکت‌های بزرگ این عرصه در جهت افزایش دقت‌ رنگ، سال‌ها الگوریتم‌های پردازش سیگنال خود را توسعه‌ می‌دهند و به‌طور پیوسته به کالیبره‌کردن آن می‌پردازند. در این آزمایش به دنبال گزینه‌ای با نزدیک‌ترین رنگ‌های ثبت‌شده نسبت به نمونه‌ی مرجع باشید.

در این آزمایش گوشی‌های مورد بررسی عملکرد خوبی از خود نشان ندادند و هواوی پی‌ ۲۰ پرو نزدیک‌ترین رنگ‌ها نسبت به تصویر مرجع را ثبت کرده است. آیفون ۱۰ نیز با افزایش بیش از حد کنتراست سعی بر جذاب‌تر کردن تصاویر داشته که منجر به فاصله‌ی بیش از حد آن با واقعیت شده است.

آزمایش سوم:

گستره‌ی دینامیکی به‌صورت مستقیم به توانایی سنسور دوربین بازمی‌گردد. دوربینی با گستره‌ی دینامیکی بهتر توانایی ثبت جزئیات بیشتری در بخش‌های تاریک و نورانی تصویر را دارد. در این آزمایش و در مقایسه با تصویر مرجع باید به دنبال گزینه‌ای بود که بیشترین میزان از جزئیات را در بخش تاریک قاب (درخت کاج سمت چپ و سایه‌‌ی درخت سمت راست) و بخش روشن قاب (ابر‌های آسمان و ساختمان) در کنار حفظ کنتراست کلی عکس، ارائه دهد.

تمامی گوشی‌های این بررسی عملکرد فوق‌العاده‌ای در این آزمایش از خود نشان داده‌اند. در گوشی‌های هوشمند تنها با هدف گرفتن سوژه و ثبت عکس، نتیجه‌ی خروجی بسیار خوبی به دست می‌آید؛ اما عملکرد الگوریتم HDR دوربین‌ مرجع بهکاررفته به هیچ وجه خوب نبود و عملیات ثبت تصویر کاملا دستی (ثبت ۵ تصویر با نوردهی مختلف و ادغام آن‌ها در  فتوشاپ) انجام شده است. اگر به نقاط تاریک تصویر (درخت کاج سمت چپ و برگ‌های سمت راست) دقت کنید، متوجه عملکرد بهتر گلکسی اس ۹ پلاس و آیفون ۱۰ در این آزمایش می‌شوید. 

آزمایش چهارم:

آزمایش چهارم به بررسی دقت رنگ‌های ثبت‌شده در شرایط نوری مساعد و مصنوعی پرداخته شده است. دوربین‌های موبایل باید قادر به ثبت نزدیک‌ترین رنگ در مقایسه با نمونه‌ی مرجع باشند. عدم اغراق در میزان رنگ‌ها و کنتراست تصویر مهم‌ترین المان‌های این آزمایش است.

در این آزمایش هواوی پی ۲۰ پرو عملکرد بسیار خوبی از خود به نمایش گذاشته است. با دقت به توپ کاموایی سمت راست و پرنده‌ی سفالی سمت چپ قاب، عملکرد عالی این دوربین در ثبت دقیق رنگ‌ها را خواهید دید. این در حالی است که سایر دوربین‌ها تصاویر اُوراکسپوز (نوردهی بیش از حد) را ثبت کرده‌اند. با این حال برخی رنگ‌های ثبت‌شده توسط آیفون مانند پارچه‌ی قرمز، نزدیک‌ترین نسبت به نمونه‌ی مرجع است.

آزمایش پنجم:

در آزمایش پنجم به بررسی عملکرد سنسور و الگوریتم پردازش تصاویر در شرایط نوری تاریک و در نتیجه‌ی ایزو بالا پرداخته شده است. گزینه‌ای که قادر به ثبت دقیق رنگ‌ها در کنار حفظ مناسب جزئیات و حذف نویز شود، برترین عملکرد را خواهد داشت. برای کمک به مقایسه، برش ۱۰۰ درصدی از تصویر تهیه شده است که در ادامه‌ می ‌توانید مشاهده کنید.

پیش از این در آزمایش‌های زومیت، پرچم‌داران سامسونگ عموما بهترین عملکرد را در شرایط نوری ضعیف و ثبت جزئیات از خود به نمایش می‌گذاشتند. اما در این آزمایش، هواوی پی ۲۰ پرو با اختلاف، بیشترین میزان جزئیات را ثبت کرده است تا بتوان آن را پادشاه شرایط نوری تاریک نامید. 

آزمایش ششم:

ماکرو یکی از ژانرهای پرطرفدار در دنیای عکاسی است. در این سبک از عکاسی، ثبت جزئیات مناسب، حذف لرزش دست، جدا کردن سوژه از پس‌زمینه با توجه به جلوه‌ی بوکه و البته ثبت دقیق رنگ مهم‌ترین المان‌ها هستند. با توجه به موارد مذکور اقدام به مقایسه و انتخاب بهترین گزینه‌ی موجود در مقایسه با تصویر مرجع کنید.

در آزمایش ثبت تصاویر ماکرو، گلکسی اس ۹ پلاس موفق به ثبت نزدیک‌ترین رنگ نسبت به تصویر مرجع شده است. اما هواوی پی ۲۰ پرو بیشترین میزان جزئیات و ایجاد طبیعی‌ و عمیق‌تر جلوه‌ی بوکه‌ را به ارمغان آورده است.

آزمایش هفتم:

با توجه به علاقه‌ی بسیار کاربران به شبکه‌های اجتماعی و در نتیجه سبک عکاسی پرتره، دوربین‌های موبایل قابلیت‌های ویژه‌ای در این زمینه معرفی کرده‌اند که می‌توان به زوم ۲ برابر و ایجاد جلوه‌ی بوکه‌ی مصنوعی اشاره کرد. در این آزمایش ثبت جزئیات مناسب، ایجاد جلوه‌ی بوکه‌ی طبیعی با توجه به تشخیص مناسب سوژه و پس‌زمینه و هم‌چنین عدم اعوجاج در تصویر، مهم‌ترین مواردی است که باید برای مقایسه در نظر داشته باشید. وان‌پلاس 5T‌ تنها گوشی موجود در این بررسی بود که با اپلیکیشن پیش‌فرض دوربین توانایی ثبت تصاویر پرتره در حالت زوم ۲ برابر نداشت.

در آزمایش هفتم به بررسی نحوه‌ی ایجاد المان‌های مؤثر در ثبت تصاویر پرتره شامل تعیین مناسب مرز سوژه و محیط اطراف، ثبت صحیح فرم صورت، حفظ مناسب جزئیات و ایجاد جلوه‌ی بوکه‌ی طبیعی پرداخته شده است. همانطور که مشاهده می‌شود، آیفون ۱۰ هم‌چنان در این زمینه بهترین عملکرد را در گوشی‌های هوشمند دارد. با این حال پرچم‌دار اپل همچنان در تنظیم تراز سفیدی مشکل دارد که البته این مؤلفه مورد بررسی در این آزمایش نبوده است.

آزمایش هشتم:

دوربین‌های سلفی یکی از مهم‌ترین جوانب دوربین‌ گوشی‌های هوشمند را تشکیل می‌دهد. این موضوع منجر به تعبیه‌ی سنسور‌ ولنز‌های توانمندی در این بخش شده است. در همین راستا آزمایش ۸ و ۹ این مقایسه‌ی دوربین به بررسی عملکرد دوربین‌های سلفی اختصاص دارد. در نظر داشته باشید برای ثبت بیشترین میزان از جزئیات، قابلیت زیبا شفاف‌سازی پوست در تمامی گوشی‌های غیر فعال شده است. ثبت رنگ طبیعی پوست در کنار جزئیات مناسب، معیارهای اصلی این آزمایش است که طبق آن‌ها باید توانمند‌ترین گزینه را انتخاب کنید.

تصاویر سلفی یکی از مهم‌ترین کاربردهای دوربین‌های گوشی‌های هوشمند است. با وجود پیشرفت چشمگیر، این بخش از دوربین‌های موبایل هنوز توانایی قابل توجهی (در مقایسه با دوربین اصلی) ندارد. در مقایسه‌ی انجام‌شده توسط زومیت، آیفون بیشترین میزان جزئیات را ثبت کرده؛ اما این گلکسی اس ۹ پلاس است که نزدیک‌ترین رنگ پوست را تولید کرده است.

آزمایش نهم:

این آزمایش به بررسی عملکرد دوربین سلفی در شرایط نوری تاریک پرداخته شده است. در این حالت کنترل مناسب نویز، در کنار حفظ جزئیات و رنگ طبیعی پوست، وظایف اصلی دوربین‌‌ها است.

دوربین سلفی گوشی‌های هوشمند در شرایط نوری تاریک افت قابل توجهی از خود نشان دادند. این موضوع به حدی بود که تصویر ثبت‌شده توسط آیفون غیر قابل استفاده بود. در این بین وان‌پلاس ۵ تی به‌خوبی موفق به ثبت تصویری با رنگ پوست و جزئیات مناسب شده است. پس از پرچم‌دار وان‌پلاس بهترین عملکرد را پی ۲۰ پرو از خود نشان داده است. اما پردازش بیش از حد برای حذف نویز، نتیجه‌ای جز از بین رفتن بخش زیادی از جزئیات در پی نداشته است.

آزمایش دهم:

ثبت تصاویر پرتره توانمند با جزئیات مناسب، یکی از چالش‌های هر دوربین عکاسی است که دوربین‌های گوشی‌های هوشمند با توجه به کاربری آن‌ها، زیاد برای ثبت تصاویر در این ژانر مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این آزمایش ثبت دقیق جزئیات، رنگ پوست و عدم اغراق در زیباسازی، باید مورد بررسی قرار بگیرد و با نمونه‌ی مرجع مقایسه شود.

در آزمایش ثبت تصاویر پرتره با دوربین اصلی و شرایط نوری مناسب، آیفون ۱۰ با ثبت بیشترین میزان جزئیات و و کنتراست خوب، جذاب‌ترین نتیجه را تولید کرده است. اما نزدیک‌ترین رنگ پوست نسبت به نمونه‌ی مرجع توسط وان‌پلاس ۵ تی ثبت شده است. با این حال پرچم‌دار وان‌پلاس توانایی زوم دو برابر و ثبت تصاویر پرتره ندارد که این موضوع با توجه به دوربین دوگانه‌ی این گوشی، کمی عجیب به نظر می‌رسد. زیرا ثبت‌ تصویر پرتره با لنز واید عادی، منجر به دفرمه شدن و نمایش کشیده‌تر صورت می‌شود.

آزمایش یازدهم:

در آزمایش پایانی ثبت تصاویر پرتره در شرایط نوری بسیار ضعیف مورد بررسی قرار گرفته است. فلاش گوشی‌ها برای بررسی توانایی آن‌ها در کنترل نویز غیر فعال شده است. ارائه‌ی تصویری قابل قبول با کنترل مناسب نویز و حفظ جزئیات، مؤلفه‌های اصلی این آزمایش هستند که کاربران باید به بررسی آن‌ها بپردازند.

در آزمایش نهایی باز هم پرچم‌دار اپل و سامسونگ عملکرد ضعیفی از خود در شرایط نوری تاریک نشان دادند. وان‌پلاس ۵ تی همانند آزمایش نهم، موفق به ثبت بهترین تصویر شد. هواوی پی ۲۰ پلاس نیز باز هم در تلاش برای حذف نویز، جزئیات زیادی از سوژه را از بین برده و موفق به ایجاد تعادل خوبی بین نویز و سطح جزئیات نشده است. رنگ پوست ثبت‌شده توسط پرچم‌دار وان‌پلاس نیز نزدیک‌ترین نسبت به نمونه‌ی مرجع است.

از مدت‌ها پیش، بسیاری از رسانه‌های حوزه‌ی فناوری درباره‌ی ساختِ هواوی واچ ۳ گمانه‌زنی می‌کردند و مدیرعامل این شرکت چینی نیز با تأیید عرضه‌ی ساعت هوشمند بعدی هواوی، به این گمانه‌زنی‌ها قوت بخشید.

حال فاش‌کننده‌ی معروف دنیای فناوری، ایوان بلس، تصاویر و مشخصات جدیدی از یک ساعت هوشمند منتشر کرده است که خبر از قریب‌الوقوع بودنِ معرفی ساعت هوشمندِ هواوی می‌دهد. ایوان بلس در توییت جدیدش جزئیات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری دستگاهی را فاش کرده که از آن به‌عنوانِ نسخه‌ی ۲۰۱۸هواوی واچ ۲ یاد می‌کند. از همین رو، نباید انتظار تغییرات اساسی در ظاهر و باطن این محصول را داشته باشیم و تنها می‌توان انتظار ارتقاء ناچیزی نسبت به نسخه‌ی سالِ قبل داشت.

در تصاویری که به‌تازگی فاش شده است، می‌توان ظاهر یکسان این دستگاه را نسبت به نسخه‌ی سال پیش به وضوح مشاهده کرد.

در بخش سخت‌افزار نیز با توجه به اینکه شاهد تغییرات قابل ملاحظه‌ای نیستیم، سخت است دلیلی برای خرید این نسخه‌ پیدا کرد. در نسخه‌ی ۲۰۱۸ هواوی واچ ۲ شاهد استفاده از سیستم‌عامل Wear OS هستیم که قدرت‌بخشِ آن، پردازنده‌ی اسنپدراگون ۲۱۰۰ و حافظه‌ی رم ۷۶۸ مگابایتی در کنار ۴ گیگابایت حافظه‌ی ذخیره‌سازی است که تفاوتی با نسخه‌ی سال گذشته ندارد؛ علاوه بر این موارد، در بخش صفحه‌نمایش نیز شاهد استفاده از همان پنل ۱.۲ اینچی امولدهواوی واچ ۲ هستیم که وضوح تصویر ۳۹۰ × ۳۹۰ (۳۲۶ ppi) را ارائه می‌کند.

با این وجود، اتصالات وایفای و بلوتوث در این ساعت وجود خواهد داشت و همچنین، نسخه‌ی سال ۲۰۱۸ ساعت هوشمند هواوی از شبکه‌ی LTE و جی‌پی‌اس درونی بهره خواهد برد؛ اما با توجه به گواهی IP68، استفاده از این دستگاه برای مصارفی همچون شنا که ساعت را در اعماق آب قرار می‌دهد، مناسب نیست. در بخش حسگرها نیز درست مانند سال گذشته، شاهد استفاده از شتاب‌سنج، ژیروسکوپ، فشارسنج، سنسور نور محیط و حسگر نوری ضربان قلب هستیم.

تنها دو سنسورِ جدید در این نسخه استفاده شده است که سنسور نخست، قادر به تشخیص رطوبت هوا یا تحلیل میزان تعریق بدن خواهد بود؛ همچنین سنسور ژئومغناطیس، بهبودهایی در زمینه‌ی ردیابی تجربه کرده است.

فعلاً هیچگونه اطلاعاتی درباره‌ی قیمت و زمان عرضه‌ی نسخه‌ی ۲۰۱۸ هواوی واچ ۲ در دست نیست؛ اما باتوجه به تغییرات نه‌چندان زیاد نسبت به نسخه‌ی پیشین، به‌ نظر می‌رسد که چینی‌ها برچسبِ قیمتِ این دستگاه را مشابه با سال قبل در نظر بگیرند.

چند روز پیش، ولفگانگ پورشه عضو هیئت نظارت و سهام‌دار برند پورشه وارد سن ۷۵ سالگی شد. تیم تبلیغاتی پورشه به‌منظور گرامی‌داشت تلاش‌های کوچک‌ترین پسر فردیناند پورشه، آخرین قسمت از فصل دوم برنامه‌ی اینترنتی «۵ ویژگی خارق‌العاده‌ی محصولات پورشه» را به او اختصاص داده است.

در این ویدئوی جذاب و دیدنی، ولفگانگ پورشه بینندگان را به تماشای کلکسیون باارزش خود دعوت می‌کند و در مورد محبوب‌ترین مدل‌های این برند سخن می‌گوید. ولفگانگ پورشه، متولد سال ۱۹۴۳ در اشتوتگارت آلمان است. او پس از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه مدیریت و اقتصاد وین اتریش، واردات موتورسیکلت‌های یاماها به اتریش را آغاز کرد. در سال ۱۹۷۶ ولفگانگ به دایملر ملحق شد و سپس دو سال بعد، به عضویت هیئت نظارت پورشه درآمد. او در سال ۲۰۰۸ به هیئت نظارت گروه خودروسازی فولکس واگن نیز وارد شد.

در ادامه ۵ خودروی محبوب ولفگانگ پورشه معرفی می‌شوند.

۵- پورشه 911 توربو S

محصول سال ۱۹۹۳

پورشه 911 به‌عنوان جایگزین مدل 356 عرضه شد. ولفگانگ می‌گوید بسیاری از طرفداران 356، مخالف جایگزینی 911 بودند؛ اما این کوپه‌ی اسپرت در طول ۵۰ سال موفقیت خود را اثبات کرده است. پس از عرضه‌ی 911 طرفداران 356 به عملکرد این مدل ایمان آوردند و حتی 911 را به 356 ترجیح می‌دهند. مدل پرطرفدار 911 توسط بزرگ‌ترین برادر ولفگانگ، فردیناند الکساندر پورشه با تأکید بر حفظ اصالت، طراحی شد.

ولفگانگ می‌گوید:

برادرم همیشه اصرار داشت که خودروها نباید غرق تزئینات شوند. رنگ سبز تیره، یک سنت خانوادگی بود؛ تقریباً تمام خودروهای پدرم به این رنگ بودند. مدل 993 توربو S از آخرین مدل‌های 911 بود که با پیشرانه‌ی هواخنک عرضه شد. به همین دلیل صدای زیبایی تولید می‌کند. 993 از هر نظر یک خودروی بی‌نظیر است.

ولفگانگ با اشاره به اتوبان‌های معروف آلمان می‌گوید برای لذت بردن از رانندگی با 993، جاده‌های کوهستانی زیبایی وجود دارد.

۴- پورشه کاررا GT

محصول سال ۲۰۰۳

ولفگانگ معتقد است که کاررا جی تی با صندلی‌های مسابقه‌ای، یک خودروی مسابقه‌ی تمام عیار است. او ادامه می‌دهد:

 قدرت زیاد و کابین زیبا، کاررا جی‌تی بدون نقص است. وقتی واژه‌ی «کاررا» در کنار یک مدل پورشه قرار بگیرد، آن خودرو باید اسپرت و سریع باشد. کاررا GT با ۶۱۲ اسب بخار قدرت، از یک پیشرانه‌ی مخصوص مسابقه استفاده می‌کند.

ولفگانگ پشت فرمان کاررا GT می‌نشیند و پیشرانه‌ی ۱۰ سیلندر V شکل تنفس طبیعی آن را استارت می‌زند. پورشه کاررا GT خوش‌صدا، لبخند ولفگانگ را به همراه دارد. او سپس از طراحی پورشه کاررا GT، کابین لوکس و دسته‌دنده‌ی تماماً چوبی آن تعریف می‌کند. کاررا GT ساعات ابتدایی صبح در خیابان‌های پاریس با رانندگی والتر راول که مجذوب آن شده بود، رونمایی شد.

۳- پورشه پانامرا توربو E-Hybrid

محصول سال ۲۰۱۷

ولفگانگ در توصیف مدل لوکس پانامرا توربو هیبرید با قدرت ۶۸۰ اسب بخار می‌گوید:

پانامرا هیبرید خودروی مخصوصی است که بیشتر به‌ دلیل جدید بودن آن را انتخاب کرده‌ام. شاید رنگ روشن بدنه و کابین جذاب نباشد اما پانامرا همیشه یک پورشه واقعی است. پدرم همیشه می‌گفت همواره جدیدترین خودرو، بهترین است. من هم به این گفته باور دارم.

همیشه هنگامی که یک خودروی قدیمی و کلاسیک انتخاب می‌کردم او می‌گفت که چرا با خودروی قدیمی رانندگی می‌کنی؟ همیشه جدیدترین مدل، بهترین است.

احتمالاً باید اعتراف کرد که مدل پانامرا توربو E-Hybrid، پیشرفته‌ترین خودروی جاده‌ای پورشه در حال حاضر است. ولفگانگ اشاره می‌کند که این مدل، پیرو مکتب قدیمی پورشه است؛ چرا که فردیناند پورشه اولین کسی بود که اولین خودروی هیبرید را بیش از ۱۰۰ سال پیش اختراع کرد.

۲- پورشه 356 امریکا رودستر

محصول سال ۱۹۵۲

در مقام دوم محبوب‌ترین خودروهای ولفگانگ پورشه، مدل 356 رودستر مخصوص بازار آمریکا قرار دارد. او در مورد طراحی، رنگ، قدرت ۷۰ اسب بخار از پیشرانه‌ی ۴ سیلندر خطی و وزن ۶۰۰ کیلوگرمی این کروک زیبا صحبت می‌کند. پورشه 356 امریکا رودستر با وزن پایین که بر اساس استانداردهای امروزی، یک مدل فوق سبک مخصوص پیست شناخته می‌شود، در اختیار رانندگان دهه ۱۹۵۰ بود.

۱- پورشه 356 کاررا 2000

محصول سال ۱۹۶۲

محبوب‌ترین خودروی ولفگانگ پورشه، مدل کاررا 2000 است. او در مورد این خودرو می‌گوید:

زیر این پوسته، یک خودروی اسپرت تمام عیار وجود دارد. واژه‌ی «کاررا» در محصولات پورشه به مدل‌های اسپرت اشاره دارد. این مدل ۱۳۰ اسب بخار قدرت دارد و از نظر من، یک گرگ در لباس گوسفند است؛ چرا که در نگاه اول، اصلاً متوجه قدرت بالای آن نخواهید شد.

ولفگانگ با صحبت در مورد اگزوزها، فرمان چوبی و نازک، رنگ سبز ایرلندی، طراحی همیشگی و زبان طراحی آشنای مدل‌های پورشه اصالت این برند آلمانی را به ما یادآوری می‌کند.

در پایان صحبت‌های شنیدنی ولفگانگ پورشه در قالب یک ویدئوی جذاب آورده شده است که پیشنهاد می‌کنیم حتماً آن را تماشا کنید.

ریاضیات به‌کاررفته در یک مقاله‌ی برجسته که توسط آلن تورینگ، ریاضیدان انگلیسی نوشته شده است، برای ایجاد یک ساختار در مقیاس نانو برای نمک‌زدایی آب استفاده شد و طراحان آن می‌گویند که این ساختار بهتر از فیلترهایی کار می‌کند که در حال حاضر در بازار موجود هستند. امروزه عمدتا تورینگ با کارهای محاسباتی خود معروف است؛ اما در سال ۱۹۵۲ در مورد نحوه‌ی گسترش الگوهای تکراری در موجودات زنده، مقاله‌ای نوشت؛ از خطوط پوشش گورخر تا لکه‌های پوست گربه‌ی وحشی و حرکت چرخشی برگ گیاهان و کلا طبیعت موج‌دار با رنگ‌ها، بافت‌ها و اشکال تکراری توجه او را به خود جلب کرده بود. تورینگ این تکرارها را به گروهی از هورمون‌های مضاعف‌کننده‌ی مورفوژن‌ها مربوط می‌دانست.

آلن تورینگ در سال ۱۹۵۲ در مورد اساس شیمیایی مورفوژنسیس مقاله‌ای منتشر کرد

مورفوژن ماده‌ای است که توزیع غیر یکنواخت آن، الگوی توسعه‌ی بافت را طی فرایندی که مورفوژنسیس یا ایجاد الگو نامیده می‌شود، کنترل می‌کند. مورفوژنسیس یکی از فرایندهای اصلی بیولوژی است که موقعیت انواع مختلف سلول‌های تخصص‌یافته را در یک بافت مشخص می‌کند. درواقع مورفوژن مولکول سیگنال‌دهنده‌ای است که مستقیما روی سلول عمل می‌کند تا بر اساس میزان غلظت موضعی آن یک پاسخ سلولی خاص ایجاد شود. تفاوت در نحوه‌ی انتشار یک مورفوژن خاص در بافت یک موجود، توجیه‌کننده‌ی بسیاری از الگوهایی است که در دنیای طبیعی می‌بینیم.

هنوز مشخص نیست که آیا چنین فرایندهایی در طبیعت به‌فراوانی یافت می‌شوند یا نه؛ اما ۶ سال پیش پژوهشگران انگلیسی بر اساس شواهدی تجربی دریافتند که رگ‌های داخل دهان موش‌ها طبق مدل تورینگ توسعه پیدا کرده‌اند. اگرچه از دیدگاه بیولوژی سؤالاتی پیش می‌آید؛ اما ریاضیات با هورمون‌هایی که در بافت‌های زنده انتشار می‌یابند، محدود نمی‌شود. بر همین اساس پژوهشگران از این موضوع به‌عنوان نقطه‌ی آغاز سنتز نوع جدیدی از ماده استفاده کردند.

پلی‌آمید محصول واکنش بین تری مزوییل کلرید و پیپرازیناست. تری مزوییل کلراید در محلول سریع‌تر از پیپرازین انتشار پیدا می‌کند؛ به‌طوری که هر دو معرف از قانون مورفوژن تورینگ پیروی می‌کنند. تنها مشکل جدی برای ساخت ساختار مورد نظر، حرکت سریع‌تر تری مزوییل کلراید بود. برای کم کردن سرعت آن هم پلی وینیل الکل به این ترکیب اضافه شد.

آن‌ها طی تجزیه‌وتحلیل خودشان با استفاده از میکروسکوپ اتمی، نشان دادند که این ماده شبکه‌ای از لوله‌های با مقیاس نانوی تجمع‌یافته در یک ساختار سه‌بعدی است؛ ساختاری که می‌تواند برای فیلتر کردن عالی باشد.

تصاویر زیر می‌تواند در تصور کردن دو نوع از این ساختار تورینگ مفید باشد، یکی حاصل مجموعه‌ای از نقطه‌ها و دیگری حاصل تجمع لوله‌های پرشمار است (اشاره به کار تان و همکاران در سال ۲۰۱۸).

این گروه برای تست فیلتر تورینگ خود چندین محلول آب شور را از این ماتریکس عبور دادند. نمک‌های درشت‌تری مانند سولفات منیزیم تماما حذف شدند؛ اما این فیلتر توانست فقط کمی بیش از نیمی از محتویات کلرید سدیم را از آب جدا کند. فرایندی که اکنون ما به آن نیاز داریم، نمک‌زدایی در مقیاس عظیم و با هزینه‌ی کم است؛ با این حال همین ساختار طراحی‌شده، از چیزی که در حال حاضر وجود دارد، بسیار بهتر است. پژوهشگران ادعا می‌کنند این ساختار که قادر به فیلتر کردن ۱۲۵ لیتر آب در هر ساعت است (با فشار پنج اتمسفری)، سه برابر کارآمدتر از دیگر فیلترهای آب در دسترس فعلی، خواهد بود.

این ابداع همچنین الهام‌بخش متخصصان مواد در دیگر حوزه‌ها خواهد بود تا آن‌ها هم به‌دنبال بررسی انواع مواد متخلخلی بروند که می‌تواند برای استفاده‌های دیگر مفید باشد؛ مانند ایجاد داربستی برای اندام‌های مهندسی‌شده‌ی بدن.

نتایج این پژوهش در ژورنال Science منتشر شد.

ما همگی در سطح میکروسکوپی از سلول تشکیل شده‌ایم. اگر به خودتان در آینه نگاه کنید، درواقع حدود ۱۰ تریلیونسلولی را مشاهده خواهید کرد که به ۲۰۰ نوع مختلف تقسیم شده‌اند. ماهیچه‌های ما از سلول‌های (یاخته) ماهیچه‌ای وکبد ما از سلول‌های کبد تشکیل شده‌اند و حتی گروه‌های سلولی خاص دیگری هم مینای دندان یا عدسی چشم‌ها را تشکیل داده‌اند.

اگر می‌خواهید در مورد علت و چگونگی عملکرد بدن اطلاعاتی به‌ دست بیاورید باید ابتدا از سلول‌ها شروع کنید. هر موردی در بدن، از تولید مثل گرفته تا عفونت‌ها و ترمیم استخوان‌های شکسته در سطح سلولی انجام می‌شود. اگر حتی بخواهید وارد مبحث‌های جدیدتری مثل بیوتکنولوژی و مهندسی ژنتیک  بشوید، ابتدا باید سلول‌ها را بشناسید.

بدن انسان از حدود ۱۰ تریلیون سلول تشکیل شده است. هر موردی از تولید مثل گرفته تا عفونت و ترمیم استخوان شکسته همگی در سطح سلولی انجام می‌شود. 

خوانندگان مقالات یا مجله‌های علمی، به‌خوبی می‌دانند که این روزها، ژن‌ها سرتیتر خبرهای علمی هستند. اصطلاحات و کلماتی که ممکن است بیشتر از همه شنیده باشید، عبارت‌اند از: بیوتکنولوژی، اتصال ژن، ژنوم انسان، مهندسی ژنتیک،DNA نوترکیب، بیماری‌های ژنتیکی، جهش DNA، ژن درمانی و DNA فینگرپرینت یا تهیه طرح از DNA.

علم ژنتیک به‌سرعت درحال تغییر دادن عرصه‌هایی مثل پزشکی، کشاورزی و حتی سیستم حقوقی است.

در این مقاله برای درک چگونگی عملکرد سلول‌ها، آن‌ها را از نظر مولکولی مورد بررسی قرار می‌دهیم و سلول‌ها را در ساده‌ترین شکل یعنی سلول‌های باکتریایی تحلیل خواهیم کرد. شما می‌توانید با درک چگونگی عملکرد باکتری، مکانیزم اساسی تمامی سلول‌های بدن را بشناسید. این موضوع به دو دلیل جذاب است: ابتدا چون ماهیتی کاملا شخصی دارد و ثانیا اینکه آگاهی و درک افراد از اخبار روز دنیا در عرصه‌های پزشکی را آسان‌تر می‌کند. همچنین وقتی نحوه‌ی عملکرد سلول را یاد بگیرید، راحت‌تر خواهید توانست سؤالات مرتبط با آن را پاسخ دهید؛ سؤالاتی که شاید برای شما هم پیش آمده باشد:

• ویروس چیست و در سطح مولکولی چگونه کار می‌کند؟
• آنتی‌بیوتیک چیست و چگونه عمل می‌کند؟ چرا آنتی‌بیوتیک‌ها سلول‌های عادی را نمی‌کشند؟
• ویتامین چیست و چرا ما باید هر روز آن‌ها را مصرف کنیم؟
• سموم چگونه کار می‌کنند؟
• زنده بودن به‌ چه معنا است؟ حداقل در سطح سلولی.

 تمامی این سؤالات جواب مشخصی دارند؛ ولی باید ابتدا چگونگی عملکرد و فعالیت‌ سلول‌ها را یاد بگیریم.

بخش های مختلف سلول

همانطور که اشاره کردیم بدن ما متشکل از ۱۰ تریلیون سلول است. بزرگ‌ترین سلول‌های بدن انسان به‌اندازه‌ی قطر یک تار مو هستند؛ ولی اکثر سلول‌های بدن حتی بسیار کوچک‌تر از این مقادیر هستند و شاید اندازه‌ی آن‌ها برابر با یک‌دهم قطر تار موی انسان باشد.

دستی به موهای خود بکشید. موها زیاد ضخیم نیستند؛ شاید ضخامت و قطر آن‌ها حدود ۱۰۰ میکرون باشد (هر یک میلیون میکرون برابر با یک متر است). یک سلول عادی می‌تواند به‌اندازه‌ی یک‌دهم ضخامت موی شما یعنی حدود ۱۰ میکرون باشد. به انگشت کوچک پای خود نگاه کنید. همین انگشت کوچک از ۲ تا ۳ میلیارد سلول یا حتی بیشتر (بسته‌ به اینکه اندازه‌ی آن چقدر باشد) تشکیل شده است. اگر خانه‌ای را پر از نخودهای کوچک در نظر بگیرید، خود خانه انگشت کوچک شما است و نخودها سلول‌ها هستند.

نمایی کلی و متداول از یک سلول جانوری

باکتری‌ها، ساده‌ترین نوع سلول‌های امروزی هستند. باکتری، یک سلول زنده‌ی واحد است. اشریشیا کولی (یا باکتری ئی کلای) یک باکتری معمولی به اندازه‌ی حدود یک‌صدم سلول انسان است (شاید طول آن یک میکرون و عرض آن یک‌دهم میکرون باشد) و بدون میکروسکوپ قابل مشاهده نیست. هنگامی که بدن شما دچار عفونت می‌شود، باکتری‌ها در اطراف سلول‌های بزرگ بدن شناور می‌شوند؛ مانند قایق‌های پارویی در کنار یک کشتی بزرگ.

باکتری‌ها بسیار ساده‌تر از سلول‌های بدن انسان هستند. یک باکتری دارای پوششی خارجی به‌ نام غشا یا پوسته سلولیاست. داخل غشا، مایعی به‌ نام سیتوپلاسم وجود دارد. حدود ۷۰ درصد سیتوپلاسم را آب تشکیل می‌دهد. ۳۰ درصد بقیه دربردارنده‌ی پروتئین‌هایی به‌ نام آنزیم (که خود سلول تولید می‌کند) مولکول‌های کوچکی به‌ نام آمینو اسید، مولکول‌های گلوکز و ATP (آدنوزین تری فسفات) هستند. در مرکز سلول، مولکول DNA قرار دارد (که شبیه یک توپ نخی مچاله‌شده است). اگر DNA داخل باکتری را به‌صورت یک رشته‌ی مستقیم بیرون بکشیم، در مقایسه با خود باکتری بسیار درازتر خواهد شد؛ حدود هزار برابر درازتر.

باکتری e coli، شکلی کپسول مانند دارد. قسمت خارجی سلول، غشای سلولی است که در در تصویر پایین به‌ رنگ نارنجی درآمده است. سلول e coli دارای دو غشای محافظ است. داخل غشا، سیتوپلاسم وجود دارد که از میلیون‌ها آنزیم، قند،ATP و سایر مولکول‌های شناور در آب تشکیل شده است. DNA در مرکز سلول قرار دارد که شبیه یک توپ مچاله‌شده است. DNA داخل باکتری هیچ محافظی ندارد و در داخل سیستوپلاسم و تقریبا در مرکز سلول شناور است. رشته‌های درازی در خارج از سلول به‌ نام تاژک وجود دارند که سلول را حرکت می‌دهند. البته‌ همه‌ی باکتری‌ها، تاژک ندارند. در سلول‌های بدن انسان هم تنها سلول‌های اسپرم دارای تاژک هستند.

سلول‌های بدن انسان بسیار پیچیده‌تر از باکتری‌ها و دارای یک غشای هسته‌ای برای حفاظت از DNA هستند. سلول‌های انسان همچنین دارای غشاهای اضافه، ساختارهایی مثل میتوکندری و دستگاه گلژی و ویژگی‌های پیشرفته‌ی دیگری هستند. البته فرآیندهای اساسی باکتری‌ها و سلول‌های بدن انسان یکسان هستند؛ از همین رو توضیح خودمان از باکتری شروع می‌کنیم.

آنزیم ها

تمامی کارهای داخل سلول در تمامی لحظه‌ها توسط آنزیم‌ها صورت می‌گیرد. اگر آنزیم‌ها را بشناسید، سلول‌ را خواهید شناخت. یک باکتری مانند e coli حدود ۱۰۰۰ نوع آنزیم مختلف شناور در سیتوپلاسم دارد.

ساختار گلوکز

آنزیم‌ها خواص جالبی دارند که آن‌ها را به ماشین‌های واکنش شیمیایی تبدیل می‌کند. هدف هر آنزیم در سلول، ایجاد واکنش شیمیایی سریع در داخل سلول است. این واکنش‌ها باعث ساخت مواد توسط سلول یا جدا کردن موارد ضروری می‌شوند. به این ترتیب، سلول رشد می‌کند و تکثیر می‌شود. یک سلول در ساده‌ترین سطح، مخزنی بزرگ و پر از واکنش‌های شیمیایی است؛ واکنش‌هایی که توسط آنزیم‌ها انجام می‌شوند.

آنزیم‌ها از آمینو اسید تشکیل شده‌اند و درواقع نوعی پروتئین هستند. وقتی آنزیمی تشکیل می‌شود، حدود ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ آمینو اسید در یک ترتیب و آرایش خاص درکنار هم قرار می‌گیرند. زنجیره‌ی آمینو اسید در ادامه یک شکل منحصربه‌فرد به خود می‌گیرد. چنین شکلی باعث می‌شود آنزیم بتواند واکنش شیمیایی خاص خود را انجام دهد. هر آنزیم مانند یککاتالیزور بسیار مؤثر برای واکنش‌های شیمیایی عمل می‌کند. آنزیم‌ها همچنین به انجام واکنش، سرعت می‌بخشند.

به‌عنوان مثال، قند مالتوز از دو مولکول گلوکز متصل‌ به‌ هم تشکیل شده است. آنزیم مالتاز به‌نحوی شکل می‌گیرد که بتواند پیوند میان گلوکز‌ها را بشکند و دو گلوکز آزاد به‌ وجود بیاورد. تنها کاری که آنزیم مالتاز انجام می‌دهد شکستن همین پیوند مولکول‌های مالتوز است؛ اما این آنزیم کارش را بسیار سریع و مؤثر انجام می‌دهد. آنزیم‌ها مولکول‌ها را می‌شکنند یا درصورت نیاز به هم متصل می‌کنند. هر آنزیمی مخصوص واکنش شیمیایی خاصی در سلول است و به کارکرد درست سلول کمک می‌کند.

مالتوز از دو مولکول متصل به هم تشکیل شده است (۱). آنزیم مالتاز پروتئینی است که شکل آن برای شکستن پیوند مولکولی مالتوز مناسب است (۲). دو مولکول گلوکز آزاد می‌شوند (۳). یک آنزیم مالتاز می‌تواند بیش از هزار پیوند مالتوزی را در هر ثانیه بشکند و البته تنها می‌تواند این کار را با مولکول‌های مالتوز انجام دهد.

در شکل بالا عملکرد اساسی یک آنزیم را می‌بینید. یک مولکول مالتوز شناور در نزدیکی آنزیم مالتاز گیر می‌افتد. موضع فعال آنزیم، پیوند را می‌شکند و دو مولکول گلوکز شناور از شکسته شدن پیوند به‌ دست می‌آیند.

شاید تا به‌حال درمورد عارضه‌ی عدم توانایی هضم لاکتوز شنیده باشید یا حتی شاید اصلا خودتان از این نارسایی رنج ببرید. مشکل ناتوانی هضم لاکتوز به‌ خاطر قند موجود در شیر یا همان لاکتوز است. لاکتوز نمی‌تواند به گلوکز شکسته شود، بنابراین هضم نمی‌شود. سلول‌های روده‌ی افرادی که نمی‌توانند لاکتوز را تحمل کنند، درواقع آنزیم لاکتاز را ترشح نمی‌‌کند. آنزیم لاکتاز مسئول شکستن پیوندهای مولکول لاکتوز و تبدیل آن به گلوکز است. با نگاه کردن به این مشکل، نقش تنها یک آنزیم را در عملکرد کلی بدن بیشتر حس می‌کنید. تنها نبود یک آنزیم چنین مشکلاتی را به‌وجود می‌آورد. افرادی که از چنین مشکلی رنج می‌برند می‌توانند قبل از خوردن شیر، لاکتاز مصرف کنند تا بدنشان بتواند لاکتوز شیر را به گلوکز تبدیل سازد. البته حل مشکل بقیه‌ی آنزیم‌ها به سادگی آنزیم لاکتاز نیست.

داخل هر باکتری حدود هزار آنزیم وجود دارد (که لاکتاز می‌تواند یکی از آن‌ها باشد). تمامی آنزیم‌ها در سیتوپلاسم شناور هستند و منتظر ماده‌ی شیمیایی مخصوص خود برای عمل کردن می‌مانند. نسخه‌های متعددی از انواع مختلف آنزیم‌ها بسته‌به میزان اهمیت واکنش سلول وجود دارند. تعداد نسخه می‌تواند بین صدها تا میلیون‌ها آنزیم باشد. آنزیم‌ها هر کاری انجام می‌دهند؛ از شکستن گلوکز برای انرژی گرفته تا ساخت دیواره‌های سلولی، ساخت آنزیم‌های جدید و کمک‌ بهتولید مثل و تکثیر سلول. به‌تعبیر عامیانه‌تر، آنزیم‌ها در سلول همه‌کاره هستند.

پروتئین‌‌ها

پروتئین زنجیره‌ای از آمینو اسیدها است. هر آمینو اسید مولکول کوچکی است که به‌عنوان بلوک سازنده هر پروتئین عمل می‌کند. اگر از چربی صرف نظر کنید، ۲۰ درصد جرم بدن را پروتئین‌ها تشکیل می‌دهند. حدود ۶۰ درصد بدن آب است. بقیه بدن هم اکثرا از مواد معدنی (مثل کلسیم در استخوان‌ها) تشکیل شده است.

ساختار امینو اسید

دلیل نام‌گذاری آمینو اسیدها وجود یک گروه آمینو (NH2) و یک گروه کربوکسیل (COOH) اسیدی است. در تصویر پایین می‌توانید ساختار شیمیایی چند آمینو اسید را مشاهده کنید. قسمت بالایی همه یکسان است. درواقع قسمت بالایی برای همه‌ی آمینو اسیدها یکسان است. تنها زنجیره‌ی پایینی کوچک آمینو اسیدها را از هم متمایز می‌کند. بخش متمایزکننده در برخی از آمینو اسیدها می‌تواند بسیار بزرگ باشد. بدن انسان ار ۲۰ نوع آمینو اسید مختلف تشکیل شده است. گفتنی است حدود ۱۰۰ آمینو اسید مختلف در طبیعت وجود دارد.

آمینو اسیدهای بدن انسان به دو دسته تقسیم می‌شوند: ضروری و غیرضروری. آمینو اسیدهای غیرضروری آمینو اسیدهایی هستند که بدن خود می‌تواند آن‌ها را با استفاده از مواد شیمیایی داخلی بسازد. اما آمینو اسیدهای ضروری در بدن ساخته نمی شوند و بنابراین باید آن‌ها را از طریق غذا دریافت کنیم. نام آمینو‌ اسید‌های ضروری و غیر ضروری را در ادامه مرور می‌کنیم.

آمینو اسیدهای غیر ضروری:

• آلانین (از سنتز پیرویک اسید به‌دست می‌آید)
• آرژینین (از سنتز گلوتامین اسید به‌دست می‌آید)
• آسپاراژین ( از سنتز آسپارتیک اسید به‌دست می‌آید)
• آسپارتیک اسید ( از سنتز اگزالواستیک به‌دست می‌آید)
• سیستئین ( از سنتز هوموسیستئین که خودش از متیونین به‌دست می‌آید، ساخته می‌شود)
• گلوتامیک اسید ( از سنتز اگزالواستیک اسید به‌دست می‌آید)
• گلوتامین ( از سنتز گلوتامیک اسید به‌دست می‌آید)
• گلیسین ( از سنتز سرین و ترئونین به‌دست می‌آید)
• پرولین ( از سنتز گلوتامیک اسید به‌دست می‌آید)
• سرین ( از سنتز گلوکز به‌دست می‌آید)
• تیروزین ( از سنتز فنیل آلانین به‌دست می‌آید)

آمینو اسیدهای ضروری:

• هیستیدین
• ایزولوسین
• لوسین
• لیزین
• متیونین
• فنیل آلانین
• ترئونین
• تریپتوفان
• والین

پروتئین‌های رژیم غذایی ما دو نوع هستند: پروتئین‌های حیوانی و پروتئین‌های گیاهی. منابع پروتئینی حیوانی (مثل شیر، گوشت قرمز و تخم مرغ) پروتئین‌های کامل هستند، یعنی تمامی آمینو اسیدهای ضروری بدن ما را تأمین می‌کنند. منابع پروتئینی گیاهی معمولا برخی از آمینو اسیدها را در خود ندارند. به‌عنوان مثال برنج مقدار بسیار کمی ایزولوسین و لیزیندارد. البته درست است که منابع گیاهی همه‌ی آمینو اسیدها را با هم ندارند؛ ولی شما می‌توانید با ترکیب کردن آن‌ها، تمامی نیازهای پروتئینی خود را تأمین کنید. برخی از گیاهان پروتئین بسیار کمی دارند، درحالی‌که آجیل، لوبیا و سویادرصد پروتئین بالایی دارند. می‌توان با ترکیب منابع گیاهی، تمامی آمینو اسیدهای ضروری بدن را فراهم کرد.

دستگاه گوارش تمامی پروتئین‌ها را به آمینو اسید تبدیل می‌کند تا آن‌ها را وارد جریان خون کند. سپس سلول‌ها از آمینو اسیدها برای ساختن آنزیم‌ها و پروتئین‌های ساختاری استفاده می‌کنند.

کارکرد آنزیم‌ها

همه نوع آنزیمی در باکتری‌ها و سلول‌های بدن انسان یافت می‌شود و بسیاری از آن‌ها واقعا جالب هستند. سلول‌ها از آنزیم‌ها برای رشد، تولید مثل و تولید انرژی استفاده می‌کنند و اغلب آنزیم‌ها را به خارج از دیواره‌ی سلولی خود ترشح می‌کنند. به‌عنوان مثال باکتری e coli آنزیم‌ها را برای کمک‌ به شکستن مولکول‌های غذا ترشح می کند تا غذا از طریق دیواره‌ی سلولی وارد سلول باکتری شوند. برخی از آنزیم‌هایی که شاید تا به حال اسم‌شان را شنیده باشید عبارت‌اند از:

آنزیم پروتئاز یا پپتیداز: پروتئاز پروتئین‌های دراز را به زنجیره‌های کوچکی به‌ نام پپتید می‌شکند (پپتید یک زنجیره‌ی آمینو اسیدی کوتاه است). پپتیداز، پپتیدها را به آمینو اسید تبدیل می‌کند. پروتئاز و پپتیداز در مواد شوینده هم به‌کار می‌روند و با شکستن پروتئین‌ها باعث پاک شدن مواردی مثل لکه‌های خون از لباس می‌شوند. برخی از پروتئازها بسیار تخصصی عمل می‌کنند. این در درحالی است که بقیه‌ی آن‌ها تنها برای زنجیره‌ی آمینو اسیدها مناسب هستند. (شاید در مورد مهارکننده‌های پروتئاز در داروهایی که برای مبارزه با ویروس ایدز به‌کار می‌رود مواردی شنیده باشید. ویروس ایدز در چرخه‌ی تولید مثل خود از پروتئازهای ویژه‌ای استفاده می‌کند. مهارکننده‌های پروتئاز با مهار کردن آنزیم‌ها، از تولید مثل ویروس جلوگیری می‌کنند.)

آمیلاز: آنزیم آمیلاز، زنجیره‌های نشاسته را به مولکول‌های کوچک قندی تبدیل می‌کند. بزاق و روده‌ی کوچک ما حاوی آمیلاز است. آنزیم‌های مالتاز، لاکتاز و سوکراز بعد از آمیلاز، قندهای ساده را به مولکول‌های گلوکز تبدیل می‌کنند.

لیپاز: آنزیم لیپاز برای شکستن مولکول‌های چربی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سلولاز: آنزیم‌های سلولاز، مولکول‌های سلولز را به قند ساده‌تر تبدیل می‌کنند. باکتری‌های داخل معده‌ی گاو و موریانه‌ها، سلولاز ترشح می‌کند و به همین دلیل، گاو و موریانه می‌توانند مواردی مثل علف و چوب را بخورند.

باکتری‌ها آنزیم‌ها را به خارج از دیواره‌ی سلولی خود می‌فرستند. مولکول‌های محیط به قسمت‌های کوچک‌تر تقسیم می‌شوند (پروتئین‌ها به آمینو اسید، نشاسته به قند ساده‌تر و ...) تا بتوانند از دیواره‌ی سلولی عبور کنند و وارد سیتوپلاسم شوند. e coli به‌همین طریق غذای مورد نیازش را دریافت می‌کند. 

داخل سلول صدها آنزیم اختصاصی وظایف مورد نیاز برای ادامه‌ی حیات سلول را انجام می‌دهند. برخی از آنزیم‌هایی که داخل سلول وجود دارند عبارت‌اند از:

آنزیم‌های انرژی: یک مجموعه‌ی ده تایی از آنزیم‌ها که قابلیت گلیکولیز را به سلول می‌بخشند. یک مجموعه ۸ تایی دیگر از آنزیم‌ها وظیفه‌ی کنترل چرخه اسید سیتریک را برعهده دارند (که به چرخه کربس هم معروف است). کار این دو مجموعه در کنار هم باعث می‌شود تا سلول گلوکز و اکسیژن را به آدنوزین تری فسفات یا ATP تبدیل کند. یک مولکول گلوکز در سلول مصرف‌کننده‌ی اکسیژن مثل e coli یا سلول بدن انسان، ۳۶ مولکول ATP را به‌وجود می‌آورد ( در سلول‌هایی مثل سلول‌های مخمر که بدون اکسیژن زندگی می‌کنند، تنها دو مولکول ATP به‌ازای هر مولکول گلوکز ساخته می‌شود). ATP،مولکول سوخت‌رسانی است و در واکنش‌های شیمیایی به آنزیم‌ها کمک می‌کند.

آنزیم‌های محدودکننده: بسیاری از باکتری‌ها می‌توانند آنزیم‌های محدودکننده تولید کنند. آنزیم‌های محدودکننده تمامی الگوهای زنجیره‌های DNA را شناسایی می‌کنند و با همین الگوها DNA را می‌شکنند. وقتی ویروسی، DNA خود را وارد باکتری کرد، آنزیم محدودکننده‌ی DNA ویروس را شناسایی کرده و آن را قطع می‌کند و قبل از اینکه ویروس بتواند تولید مثل کند، آن را از بین می‌برد.

آنزیم‌های دست‌کاری DNA: آنزیم‌های ویژه‌ای که در کنار رشته‌های DNA حرکت می‌کنند و آن‌ها را اصلاح می‌کنند. آنزیم‌هایی هم وجود دارند که می‌توانند رشته‌های DNA را باز کنند و دوباره آن‌ها را بسازند (DNA پلی‌مراز). آنزیم‌هایی هم مسئول پیدا کردن الگوهای کوچک DNA و چسباندن آن‌ها هستند تا از دسترسی‌ به آن بخش از DNA جلوگیری کنند (پروتئین DNA پیوست).

آنزیم‌های آنزیم‌ساز: همه‌ی این نوع آنزیم‌ها از جایی دیگر وارد می‌شوند و می‌توانند آنزیم‌های سلول را بسازند. ریبونوکلئیک اسید یا RNA در سه فرم مختلف (RNA پیام‌رسان، RNA حامل و RNA ریبوزومی) بخشی بزرگ از فرآیند ساخت آنزیم را تشکیل می‌دهند.

 آنزیم‌ها باعث رخ دادن صحیح واکنش‌های شیمیایی در سلول بدن می‌شوند.

ساخت آنزیم

تا زمانی که غشای سلول سالم باشد و تمامی آنزیم‌های مورد نیاز سلول را بسازد، سلول زنده است. آنزیم‌ها انرژی‌ مورد نیاز سلول را از طریق گلوکز به‌وجود می‌آورند و با آن قطعات دیواره سلولی را می‌سازند. آنزیم‌ها همچنین به تولید مثل سلول و تولید آنزیم‌های جدید کمک می‌کنند.

پرسش است که این همه آنزیم از کجا شکل می‌گیرند و سلول چگونه در موقع نیاز آن‌ها را تولید می‌کند؟ اگر سلول مجموعه‌ای از آنزیم‌هایی باشد که مسئول انجام واکنش‌های شیمیایی است، واکنش‌ها چگونه آنزیم‌های مورد نیاز خود را می‌سازند و چگونه به‌سلول در تولید مثل کمک می‌کنند؟

پاسخ سؤالات در DNA یا دئوکسی ریبنوکلئیک اسید نهفته است. شما حتما مطالبی درمورد DNA، کروموزوم و ژن شنیده‌اید. DNA سلول را در ساخت آنزیم‌های جدید هدایت می‌کند.

DNA داخل یک سلول، الگویی از ۴ بخش مختلف به‌ نام نوکلئوتید است؛ بلوکی را در نظر بگیرید که فقط ۴ شکل مختلف دارد یا الفبایی را تصور کنید که تنها ۴ حرف دارد. DNA رشته‌ای دراز از حروف است. الگوی DNA در باکتری e coli حدود۴ میلیون حرف دارد. اگر شما همین DNA را به‌صورت یک رشته بکشید، اندازه‌ی ‌آن به ۱.۳۶ میلی‌متر می‌رسد که نسبت‌ به اندازه‌ی خود باکتری ۱۰۰۰ برابر بزرگ‌تر است. رشته DNA در باکتری رشته‌ای درهم پیچیده شده است. یک رشته‌ی ۳۰۰ متری را فرض کنید که در هم پیچیده شده است و شما می توانید به‌آسانی آن را در دست‌ نگه دارید. هر DNA انسان حدود ۳ میلیارد بلوک دارد و تقریبا هزار برابر طولانی‌تر از e coli است. DNA انسان به‌اندازه‌ای دراز است که باید به ساختارهای ۲۳ گانه‌ای به‌ نام کروموزوم تبدیل شود تا داخل سلول به‌خوبی جا شود.

مورد جالب درمورد DNA این است که DNA تنها یک الگو برای نحوه‌ی ساخت پروتئین در سلول است. این تمام کار DNA است. ۴ میلیون نوکلئوتید در باکتری e coli، نحوه‌ی ساخت ۱۰۰۰ آنزیم را برای ادامه‌ی حیات سلول، مشخص می‌کنند. ژن به‌ زبان ساده، بخشی از DNA است که به‌عنوان قالب و الگوی ساخت آنزیم عمل می‌کند.

حال نگاهی‌ به پروسه‌ی کامل ساخت آنزیم توسط DNA می‌پردازیم تا بهتر متوجه امر شوید.

مولکول DNA

شاید درمورد ساختار دو رشته‌ای مولکول DNA مطالبی شنیده باشید. DNA مانند دو رشته در هم پیچیده‌‌شده‌ی دراز است.

DNA تمامی سلول‌ها از جفت‌های بازی از ۴ نوکلئوتید مختلف ساخته شده است. هر جفت باز از دو نوکلئوتید مکمل تشکیل شده است. ۴ باز یا نوکلئوتید DNA عبارت‌اند از: آدنین، سیتوزین، گوانین و تیمین.

آدنین و تیمین همیشه به‌عنوان یک جفت به هم متصل‌اند. سیتوزین و گوانین هم همین‌طور. جفت‌ها مانند پله‌های نردبان به‌یکدیگر متصل‌اند.

جفت بازهای متصل‌ بهم در DNA برای تشکیل ساختار نردبانی. چون پیوند با زاویه‌‌ای خاص بین بازها تشکیل می‌شود، ساختار DNA مانند دو رشته مارپیچ شکل می‌گیرد.

نردبان DNA در باکتری e coli دارای حدود ۴ میلیون جفت باز است. دو پایانه بازها برای تشکیل یک حلقه به هم متصل می‌شوند تا به‌خوبی در سلول جا شوند. حلقه‌ی کلی، ژنوم نام دارد و دانشمندان آن را کاملا رمزگشایی کرده‌اند؛ بدین معنا که آن‌ها تمامی ۴ میلیون جفت باز مورد نیاز برای تشکیل DNA یک باکتری e coli را می‌شناسند. پروژه‌ی ژنوم انسان درحال جریان است و هدف آن یافتن تمامی ۳ میلیارد یا جفت‌های باز DNA بیشتر سلول‌های بدن انسان است.

پرسش بزرگ

اگر به‌خاطر داشته باشید، آنزیم‌ها از ۲۰ نوع آمینو اسید در ترتیبی خاص ساخته شده بودند. بنابراین سوال این است که چگونه می‌توان از یک DNA که خودش تنها از ۴ نوکلئوتید تشکیل شده است، تعداد ۲۰ آمینو اسید مختلف برای آنزیم را به‌دست آورد؟ دو پاسخ به چنین سوالی داده شده است:

۱. یک آنزیم جالب و فوق‌العاده پیچیده به‌ نام ریبوزوم، اطلاعات RNA پیام‌رسان (از DNA ساخته می‌شود) را می‌خواند و آن را به زنجیره‌های آمینو اسید تبدیل می‌کند.

۲. ریبوزوم برای انتخاب آمینو اسید مناسب، نوکلئوتیدها را در مجموعه‌های ۳ تایی انتخاب می‌کند و برای ۲۰ آمینو اسید رمزگذاری می‌کند.

هر ژن از یک پروموتر یا راه‌انداز، کدون‌هایی برای آنزیم و یک کدون خاتمه تشکیل شده است. در تصویر دو ژن نمایش داده شده است. رشته طولانی DNA در باکتری e coli حدود ۴ هزار ژن را رمزگذاری می‌کند و این ژن‌ها مسئول حدود ۱۰۰۰ آنزیم در سیتوپلاسم سلول e coli هستند. بسیاری از ژن‌ها مضاعف هستند.

بنابراین هر ۳ جفت باز در زنجیره DNA برای یک آمینو اسید در آنزیم رمزگذاری می‌شوند. به ۳ نوکلئوتید خطی DNA،کدون یا رمز گفته می‌شود. چون DNA متشکل از ۴ باز مختلف است و از طرفی هم ۳ باز داخل یک کدون هستند، در نتیجه (۴×۴×۴) ۶۴ حالت الگوی مختلف برای یک کدون وجود دارد. از طرفی هم تنها ۲۰ نوع آمینو اسید داریم؛ بنابراین  برخی از کدون‌ها، آمینو اسیدهای یکسانی را ترجمه می‌کنند. افزون بر این، کدون پایان‌دهنده‌ای هم وجود دارد که نشان‌دهنده پایان روند ترجمه در ژن است. بنابراین در یک رشته DNA صد تا هزار کدون (۳۰۰ تا ۳ هزار باز) وجود دارد که آمینواسیدهای سازنده‌ی یک آنزیم خاص را مشخص می‌کنند و در آخر هم کدون پایان‌دهنده، پایان روند ترجمه‌ی زنجیره را مشخص می‌کنند. در ابتدای زنجیره بخشی از بازها به نام پروموتر یا راه‌انداز وجود دارد. پس هر ژن از یکپروموتر، مجموعه‌ای از کدون‌ها برای آمینو اسیدهای یک آنزیم خاص و یک کدون پایان‌دهنده تشکیل شده است.

سلول برای ساختن یک آنزیم باید ابتدا ژن داخل DNA را داخل RNA پیام‌رسان رونویسی کند. رونویسی یا فرانویسی توسط آنزیمی به‌ نام RNA پلی‌مراز انجام می‌شود. RNA پلی‌مراز در قسمت پروموتر به رشته DNA متصل می‌شود، دو رشته DNA را از هم جدا می‌کند و نسخه مکملی از یکی از رشته‌ها را روی رشته RNA رونویسی می‌کند. RNA یا ریبونوکلئیک اسید، بسیار به DNA شبیه است؛ با این تفاوت که به‌صورت تک‌رشته‌ای کار می‌کند (برخلاف DNA که حالت دو رشته‌ای دارد). بنابراین وظیفه‌ی RNA پلی‌مراز وارد کردن یک نسخه‌ی کپی از ژن موجود در DNA به یک رشته RNA پیام‌رسان (mRNA) است.

سپس رشته mRNA نزد ریبوزوم، شاید یکی از جالب‌ترین آنزیم‌های طبیعت، می‌رود. ریبوزوم به اولین کدون موجود در رشته RNA پیام‌رسان نگاهی می‌اندازد، آمینو اسید مناسب آن کدون را پیدا می‌کند، آن را نگه می‌دارد، سپس سراغ کدون بعدی می‌رود، آمینو اسید مناسب آن را هم پیدا می‌کند و به اولین آمینو اسید قبلی وصل می‌کند، سپس سومین کدون را پیدا می‌کند و این روند تا آخر همین‌طور ادامه پیدا می‌کند. ریبوزوم وقتی به آخرین کدون (کدون پایان‌دهنده) رسید، زنجیره‌ی نهایی را آزاد می‌کند. زنجیره‌ی طولانی آمینو اسید هم خودش یک نوع آنزیم است؛ بنابراین شکل خاصی به‌خود می‌گیرد و واکنش‌های خاص خود در سلول را انجام می‌دهد.

وظیفه دشوار

مشخصا فرآیند بالا، اصلا ساده نیست. یک ریبوزوم، ساختاری بسیار پیچیده از آنزیم‌ها است و RNA ریبوزومی (rRNA) به‌شکل یک ماشین مولکولی بزرگ درمی‌آید. ریبوزوم با کمک ATP تعاملات خود را با RNA پیام‌رسان انجام می‌دهد. همچنین RNA حامل یا tRNA هم به ریبوزوم کمک می‌کند. tRNA یک مجموعه‌ی ۲۰ مولکولی است که مانند یک حامل، ۲۰ آمینو اسید مختلف را انتقال می‌دهد. وقتی ریبوزوم به‌سمت کدون بعدی حرکت می‌کند، مولکول tRNA صحیح، کار را با قرار دادن آمینو اسید مناسب تکمیل می‌کند. ریبوزوم ، آمینو اسید را از tRNA می‌گیرد و آن را در زنجیره‌ی آنزیم قرار می‌دهد؛ سپس مولکول خالی tRNA را خارج می کند تا بتواند آمینو اسید صحیح بعدی را دریافت کند.

همان‌طور که می‌دانید، داخل هر سلول فرآیندهای مختلفی برای زنده نگه داشتن سلول انجام می‌شود که عبارت‌اند از:

• یک مولکول DNA دراز و دقیق، تمامی آنزیم‌های مورد نیاز سلول را مشخص می‌کند.
• آنزیم‌های RNA پلی‌مراز در نقاط ابتدایی ژن‌های مختلف به رشته‌ی DNA متصل می‌شوند تا از روی DNA یک نسخه‌ی کپی در mRNA بسازند.
• مولکول mRNA به‌سمت ریبوزوم می‌رود. ریبوزوم مولکول را بررسی می‌کند و رشته آمینو اسیدهای رمزگذاری‌شده آن‌ها را به‌هم می‌چسباند.
• رشته‌ی آمینو اسیدها از ریبوزوم جدا شده و به شکل مناسب خود درمی‌آید تا بتواند واکنش را خاص خود را کاتالیز کند.

سیتوپلاسم هر سلول پر از ریبوزوم، RNA پلی‌مراز، RNA، mRNA و آنزیم است که همه‌ی آن‌ها بدون وابستگی به یکدیگر واکنش‌شان را انجام می‌دهند.

تا زمانی که آنزیم‌های داخل سلول به فعالیت خود ادامه دهند و همه‌ی آنزیم‌های ضروری در سلول وجود داشته باشند، سلول زنده می‌ماند. نکته جانبی جالب اینکه اگر مقداری از سلول‌های مخمر را برداریم و با آن‌ها درست رفتار نکنیم (مثلا آن‌ها را داخل مخلوط‌کن بریزیم) تا آنزیم آزاد کنند، آن‌ها باز هم همان‌ کارهای سلول‌های مخمر زنده را برای مدتی انجام خواهند داد (مثلا از قند، کربن‌دی‌اکسید و الکل تولید خواهند کرد). اما اگر سلول‌ها دیگر فعال نباشند و درنتیجه مرده باشند، دیگر آنزیم جدیدی تولید نخواهند کرد و وقتی آنریم‌های موجود تمام شوند، کل مجموعه از کار خواهد افتاد.

تولید مثل

یکی از نشانه‌های تمامی موجودات زنده توانایی آن‌ها در تولید مثل است. تولید مثل باکتری، یک رفتار آنزیمی دیگر است. آنزیمی به نام DNA پلی‌مراز به‌همراه چندین آنزیم دیگر رشته DNA را تکثیر می‌کنند. به عبارت دیگر، DNA پلی‌مراز، دو رشته‌ی DNA را باز می‌کند و دو رشته جدید برای هر کدام می‌سازد. وقتی DNA به آخر چرخه تولید رشته جدید رسید، دو نسخه کپی از چرخه وارد سلول باکتری e coli می‌شوند. سلول خودش را به دو نیم تبدیل می‌کند به‌گونه‌ای که هر DNA وارد یک سلول شود.

هر سلول e coli می‌تواند در شرایط مناسب، در هر ۲۰ الی ۳۰ دقیقه این‌گونه تقسیم شود. روند آنزیمی رشد سلول، تکثیر DNA و تقسیم شدن آن می‌تواند بسیار سریع رخ دهد.

سموم و آنتی‌بیوتیک‌ها

اکنون می‌‌دانید که زندگی سلول‌ها به آنزیم‌های شناور در سیتوپلاسم وابسته است. بسیاری از سموم، تعادل آنزیم‌های سلول را به هم می‌زنند و این‌گونه باعث مرگ سلول‌ها می‌شوند.

به‌عنوان مثال، سم دیفتری ریبوزوم‌های سلول را از کار می‌اندازد و نمی‌گذارد که آن‌ها به‌سمت رشته‌ی mRNA بروند. سم موجود در قارچ کلاهک مرگ، RNA پلی‌مراز را از کار می‌اندازد و رونویسی DNA را متوقف می‌کند. همان‌طور که دیدید در هر دو نمونه تولید آنزیم‌های جدید متوقف می‌شود و سلول تحت تأثیر سم، دیگر نمی‌تواند رشد و یا تولید مثل کند.

آنتی‌بیوتیک سمی است که برای از بین بردن سلول‌های باکتریایی بدون آسیب زدن به سلول‌های بدن انسان مورد استفاده قرار می‌گیرد. تمامی آنتی‌بیوتیک‌ها واکنش مختلفی نسبت‌به سلول‌های بدن انسان در مقابل سلول‌های باکتریایی دارند؛ چون این دو خودشان با هم فرق دارند. اگر سمی وجود داشته باشد که بتواند به‌عنوان مثال روی ریبوزوم باکتری e coli تأثیر بگذارد؛ ولی روی ریبوزوم سلول بدن انسان بی‌تأثیر باشد، می‌تواند آنتی‌بیوتیک خوبی باشد.استرپتومایسین آنتی‌بیوتیکی است که همین‌گونه رفتار می‌کند.

پنی‌سیلین یکی از اولین آنتی بیوتیک‌ها بود. پنی‌سیلین توانایی باکتری برای ساخت دیواره سلولی را مختل می‌کند. از آنجایی که دیواره‌ی سلولی انسان با باکتری‌ها متفاوت است، پنی‌سیلین اثر خوبی روی برخی‌از باکتری‌ها دارد و برای سلول‌های بدن انسان ضرری ندارد. داروهای سولفا با مختل کردن آنزیم‌های تولید نوکلئوتید در باکتری و بدون اثر گذاشتن روی سلول‌های بدن انسان کار می‌کنند. باکتری‌ها بدون نوکلئوتید نمی‌توانند تولید مثل کنند.

همان‌طور که می‌بینید، حتی کشف آنتی‌بیوتیک‌های مفید برای بدن انسان هم با توجه‌به آنزیم‌ها صورت می‌گیرد. درواقع تفاوت عملکرد آنتی‌بیوتیک روی آنزیم‌های بدن انسان و باکتری نشان‌دهنده کیفیت آنتی‌بیوتیک است. آنتی‌بیوتیک خوب باید بدون اثر گذاشتن روی بدن انسان، باکتری‌ها را از بین ببرد.

مشکل آنتی‌بیوتیک‌ها، از دست دادن میزان تأثیر با گذشت زمان است. باکتری‌ها به‌اندازه‌ای سریع تولید مثل می‌کنند که احتمال جهش در آن‌ها بسیار بالا می‌رود. در بدن ما، میلیون‌ها باکتری توسط آنتی بیوتیک‌ها از بین می‌روند؛ ولی اگر از این میان، تنها یکی از باکتری‌ها جهش پیدا کند و نسبت‌به آنتی‌بیوتیک مقاوم شود، به‌سرعت تولید مثل می‌کند و می‌تواند به انسان‌های دیگر هم سرایت کند. اکثر بیماری‌های باکتریایی به‌دلیل جهش و مقاوم شدن باکتری‌ها در مقابل برخی یا همه آنتی‌بیوتیک‌ها هستند.

ویروس‌ها

ویروس‌ها واقعا جالب هستند. اگرچه ویروس‌ها زنده نیستند؛ ولی می‌توانند با دزدیدن سیستم یک سلول زنده، تولیدمثل کنند. شما می‌توانید در مورد ویروس‌ها بیشتر بخوانید؛ ولی ما به گفتن چندین نکته اساسی درمورد آن‌ها بسنده می‌کنیم.

یک ویروس از یک غلاف ویروسی پیچیده‌شده به‌دور یک رشته‌ی DNA یا RNA تشکیل شده است. غلاف و رشته کوتاه DNA ویروس می‌تواند بسیار ریز باشد (هزاران برابر کوچک‌تر از یک باکتری). غلاف ویروس معمولا دارای شاخک‌های حسگری است که می‌توانند به خارج یک سلول متصل شوند. زمانی‌که ویروس به سلول بچسبد، DNA ( یا RNA، بستگی‌به نوع ویروس دارد) خودش را داخل سلول تزریق می‌کند و غلاف را در خارج از سلول رها می‌کند.

رشته DNA یا RNA ساده‌ترین ویروس‌ها، آزادانه داخل سلول شناور می‌شود. RNA پلی‌مراز از روی رشته‌ی DNA سلول رونویسی می‌کند و ریبوزوم‌ها هم آنزیم‌های مشخص‌شده توسط DNA ویروس را می‌سازند. آنزیم‌هایی که DNA ویروس می‌سازد می‌توانند غلاف ویروسی جدید و سایر اجزای ویروس را بسازند. در ویروس‌های ساده، غلاف‌ها دور رشته‌های DNA می پیچند. وقتی سلول پر از ذرات ویروسی جدید شد می‌ترکد و ذرات ویروسی را برای حمله‌ جدید به بقیه سلول‌ها آزاد می‌کند. ویروس‌ها با چنین روشی به‌سرعت تولید مثل می‌کنند.

در بیشتر مواردی که بدن با ویروس‌ها مواجه می‌شود، سیستم ایمنی بدن شروع‌به تولید و ترشح پادتن می‌کند. پادتن‌ها پروتئین‌هایی هستند که به ذرات ویروس می‌چسبند و نمی‌گذارند که آن‌ها به سلول‌های جدید بچسبند. سیستم ایمنی همچنین می‌تواند با شناسایی سلول‌های آلوده از طریق غلاف ویروسی دور آن‌ها، آن‌ها را از بین ببرد. 

آنتی‌بیوتیک‌ها هیچ اثری روی ویروس‌ها نمی‌گذارند، چراکه ویروس اصلا زنده نیست. درواقع موردی برای کشتن وجود ندارد. ایمن‌سازی بدن در مقابل ویروس‌ها قبل از مواجهه با آن‌ها کاری است که باید صورت گیرد. با ایمن‌سازی پیشاپیش، بدن پادتن‌های مورد نیاز برای ویروس‌های خاص را می‌سازد و به‌محض شناسایی، با آن‌ها مقابله می‌کند.

بیماری‌های ژنتیکی

بسیاری از بیماری‌های ژنتیکی به‌دلیل از دست رفتن یک ژن به‌خاطر یک آنزیم اتفاق می‌افتند. در اینجا به برخی از مشکلات رایج به‌خاطر از دست رفتن ژن‌ها می‌پردازیم:

عدم هضم لاکتوز:

عدم توانایی هضم لاکتوز (قند شیر) به‌خاطر از دست رفتن ژن لاکتاز اتفاق می‌افتد. بدون ژن لاکتاز، سلول‌های روده آنزیم لاکتازی تولید نمی‌کنند.

آلبینیسم یا زالی:

افراد زال، ژٰن آنزیم تیروزیناز را ندارند. تیروزیناز برای تولید ملانین یا همان رنگدانه‌ی رنگ مو و رنگ چشم ضروری است. بدون تیروزیناز، ملانینی هم در کار نخواهد بود.

فیبروز سیستیک:

در این بیماری، ژن تولیدکننده پروتئینی به‌ نام تنظیم‌کننده‌ی هدایت تراغشایی فیبروز سیستیک ( سی‌اف‌تی‌آر) آسیب می‌بیند. با استناد به دانشنامه بریتانیکا: نقص (یا جهش) در ژن کروموزوم ۷ بیمار فیبروز سیستیک باعث تولید پروتئینی می‌شود که فاقد آمینو اسید فنیل‌آلانین است. پروتئین ناقص تاحدودی حرکت نمک و آب در غشای ریه‌ها و شکم را مختل می‌کند؛ درنتیجه مخاط چنین سطوحی بدون آب و چسبنده می‌شود. مخاط چسبنده و سفت جمع‌شده در ریه‌ها تنفس را مشکل می‌کند. نتیجه‌ی چنین بیماری‌، عفونت‌های تنفسی مزمن است. سرفه‌های مزمن، سینه‌پهلوی مکرر و خوب کار نکردن ریه‌ها جزو نشانه‌های این بیماری هستند و اکثرا هم دلیل مردن بیماران فیبروز سیستیک محسوب می‌شوند.

سایر بیماری‌های ژنتیکی عبارت‌اند از:

تی‌-سکس: آسیب به ژن آنزیم هگزوزآمینیداز آ که منجر به تجمع یک ماده شیمیایی در مغز و نابودی آن می‌شود

کم‌خونی داسی‌شکل: رمزگذاری اشتباه ژن تولیدکننده هموگلوبین

هموفیلی: فقدان ژن مورد نیاز برای عامل لخته خون

دیستروفی ماهیچه‌ای: به‌دلیل ژن معیوب کروموزوم ایکس

حدود ۶۰ هزار ژن در ژنوم انسان وجود دارد که اگر از بالغ بر ۵ هزار تای آن‌ها تنها یک ژن آسیب ببیند یا از بین برود، بیماری‌های ژنتیکی به‌وجود می‌آیند. جالب است که آسیب وارد شدن تنها به یک آنزیم سبب بسیاری از مشکلات در زندگی می‌شود.

بیوتکنولوژی

بیوتکنولوژی و مهندسی ژنتیک چیست؟ بیوتکنولوژی سه دستاورد مهم دارد:

تولید باکتریایی موادی مثل اینترفرون انسانی، انسولین انسانی و هورمون رشد انسان. مثلا باکتری‌های ساده‌ای مثل e coli دست‌کاری می‌شوند تا این مواد شیمیایی مفید را تولید کنند. باکتری‌های e coli در مقادیر زیاد برای استفاده در پزشکی کشت می‌شوند. باکتری‌ها همچنین برای تولید تمامی مواد شیمیایی دیگر و آنزیم‌ها اصلاح می‌شوند.

اصلاح گیاهان برای تغییر واکنش آن‌ها نسبت‌ به محیط، بیماری یا آفت. به‌عنوان مثال، با اضافه کردن آنزیم کیتیناز به ژنوم گوجه‌فرنگی، این گیاه نسبت‌ به قارچ مقاومت پیدا می‌کند. کیتیناز باعث شکسته شدن پیوندهای کیتین می‌شود. کیتین ماده‌ای است که دیواره‌ی سلولی قارچ را تشکیل می‌دهد. آفت‌کش‌ها می‌توانند تمامی گیاهان را از بین ببرند؛ ولی اگر به گیاهان زراعی ژن‌هایی برای اصلاح اضافه شود می‌توانند در برابر آفت‌کش‌ها مقاوم شوند.

شناسایی افراد از طریق DNA آن‌ها. DNA هرکسی منحصربه‌فرد است و تنها با گرفتن یک تست ساده از DNA افراد در صحنه‌ی جرم می‌توان آن‌ها را شناسایی کرد. روند شناسایی از طریق DNA تا حد زیادی مدیون اختراع تکنیک واکنش زنجیره‌ای پلیمراز (PCR) است. PCR نمونه‌های کوچک DNA را دریافت می‌کند و با میلیون‌ها برابر کردن آن در مدت زمانی کم، به شناسایی آن‌ها کمک می‌کند.

برای درک برخی از تکنیک‌های مورد استفاده در بیوتکنولوژی نگاهی‌ به باکتری اصلاح‌شده برای تولید انسولین انسانیمی‌اندازیم.

انسولین پروتئین ساده‌ای است که به‌طور معمول در پانکراس ساخته می‌شود. پانکراس افرادی که دیابت دارند، آسیب می‌بیند و نمی‌تواند انسولین تولید کند. از آنجایی که وجود انسولین برای پردازش گلوکز بدن حیاتی است، مشکل پانکراس مشکلی جدی محسوب می‌شود. بسیاری از بیماران دیابتی باید روزانه انسولین به خود تزریق کنند. قبل از دهه‌ی ۱۹۸۰، انسولین مورد نیاز بیماران دیابتی از خوک‌ها به‌دست می‌آمد و بسیار گران بود.

برای تولید ارزان انسولین، ژن تولیدکننده‌ی آن به ژن‌های باکتری e coli اضافه می‌شود. زمانی که ژن در محل مورد نظر قرار گرفت، سلول e coli این ژن را مانند سایر آنزیم‌ها تولید می‌کند. با پرورش تعداد زیادی از باکتری‌های اصلاح‌شده و کشتن و باز کردن آن‌ها، انسولین آن‌ها بیرون کشیده شده و تصفیه می‌شود و این راه چندان هم گران نیست.

بنابراین راه حل تولید انسولین ارزان، وارد کردن ژن جدید به باکتری است. راحت‌ترین راه برای وارد کردن ژن جدید، وصل کردن آن به پلاسمید (حلقه‌ی کوچکی از DNA که باکتری‌ها بین همدیگر انتقال می‌دهند) است. دانشمندان ابزار بسیار دقیقی را برای بریدن پلاسمیدها و چسباندن ژن‌های جدید به آن‌ها توسعه داده‌اند. سپس یک نمونه از باکتری‌ها، به پلاسمید آلوده می‌شوند و برخی از آن‌ها ژن جدید را وارد DNA خودشان می‌کنند. پلاسمید حاوی ژنی است که باکتری را در برابر برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم می‌کند. وجود چنین ژنی برای جدا کردن پلاسمید آلوده از غیرآلوده بسیار مفید است. با وارد کردن آنتوبیوتیک به نمونه، تمامی سلول‌هایی که پلاسمید را دریافت نکرده‌اند می‌میرند. اکنون رشته جدیدی از باکتری‌های تولیدکننده انسولین وجود دارند که می‌توانند مقادیر زیادی انسولین تولید کنند.

وقتی شما کسی را دوست صدا می‌زنید، مشخصا او هم شما را به‌عنوان دوست در نظر می‌گیرد؛ شما به او علاقه داشته باشید او هم به شما علاقه دارد و نوعی رابطه‌ی متقابل بینتان برقرار است.

اما طبق مطالعه‌ای درسال ۲۰۱۶، تنها در حدود ۵۰ درصد موارد چنین رابطه‌ای صدق می‌کند. به‌ عبارت دیگر، تنها ۵۰ درصد از دوستی‌ها دوطرفه است و این خود یک مشکل به‌شمار می‌آید.

این مطالعه‌ که زیر نظر پژوهشگرانی از مرکز MIT انجام شد، دوستی ۸۴ نفر در طیف سنی ۲۳ تا ۳۸ سال را بررسی کرد. این افراد در کلاس مدیریت کسب‌وکار شرکت کرده بودند.

از افراد خواسته شد میزان نزدیکی خود به هر نفر در کلاس را مشخص کنند و نمره‌ای بین ۰ تا ۵ برای آن در نظر بگیرند. نمره‌ی ۰ یعنی «اصلا او را نمی‌شناسم»، نمره ۳ یعنی «دوست» و نمره‌ی ۵ یعنی «یکی از بهترین دوستانم».

طبق یافته پژوهشگران، با اینکه ۹۴ درصد افراد انتظار داشتند که احساس آن‌ها نسبت‌ به طرف مقابل، دوطرفه باشد و او هم چنین احساسی نسبت‌ به آن‌ها داشته باشد؛ ولی تنها ۵۳ درصد آن‌ها احساسات متقابل داشتند.

البته مطالعه به‌ خاطر اندازه‌ی نمونه آماری محدودیت‌هایی دارد؛ ولی طبق گزارش کیت مرفی برای نیویورک تایمز، نتایج آن با داده‌های مطالعات دیگر روی موضوع دوستی در دهه‌ی گذشته مطابقت دارد. مطالعه‌ی دهه‌ی قبلی با حضور ۹۲ هزار نفر انجام شد و نرخ دوطرفه بودن دوستی آن‌ها بین ۳۴ تا ۵۳ درصد بود.

شکاف و فاصله در دوستی باعث مشکلاتی می‌شود: از عدم توانایی ما برای تعریف دوستی و همچنین تأثیر آن بر تصور ما از خودمان گرفته تا داشتن ایده‌ی اشتباه درمورد افرادی که می‌توانند بر تغییرات اجتماعی تأثیر بگذارند.

با اینکه الکس پنتلند، یکی از اعضای تیم و پژوهشگر علوم اجتماعی محاسباتی، عدم توانایی در خواندن ذهن افراد را وابسته‌ به تلاش ناامیدانه‌ی ما برای حفظ تصویر شخصی محبوب می‌داند (چون ما آن‌ها را دوست داریم، پس آن‌ها هم باید ما را دوست داشته باشند)، ولی در واقع تعریف مفهوم دوستی بسیار سخت است. مرفی می‌گوید:

سؤال کردن از افراد در مورد تعریف دوستی، افراد را وادار به سکوت می‌کند؛ حتی اگر از پژوهشگرانی مثل پنتلند که دوستی را مورد مطالعه قرار می‌دهند، سؤال شود.

البته تعریف دوستی همیشه در این حد سخت نبود. وقتی بچه بودیم، مفهوم دوستی کاملا ساده بود. بچه‌ها در سریال اتفاقات ناآشنا دوستی را این‌گونه تعریف می‌کنند:

• دوست کسی است که شما هر کاری برای او انجام می‌دهید.
• وسایل خوب و مورد علاقه خودتان، مثل کتاب‌های کمیک و کارت‌های تجاری را به آن‌ها قرض می‌دهید.
• آن‌ها هیچگاه زیر قول‌شان نمی‌زنند.
• مهم‌تر از همه دوستان هیچوقت دروغ نمی‌گویند.

اما تعریف دوستی در دوره‌ی بین بلوغ تا بزرگسالی آنقدرها هم ساده نیست؛ مخصوصا وقتی که رسانه‌های اجتماعی، دوستی را به‌عنوان یک کالا به ما معرفی می‌کند؛ مفهومی که ما دقیقا نقطه‌ی مقابل آن را در ذهن‌ داریم.

رونالدو شارپ، استاد انگلیسی در کالج واسر که واحدی را برای ادبیات دوستی تدریس می‌کند، به مرفی گفت:

رفتار کردن با دوستان مانند سرمایه یا کالا با ایده‌ی کلی دوستی درتضاد است. دوستی به معنای کارهایی که یک شخص می‌تواند برای شما بکند نیست، بلکه درمورد خود شخص و نحوه‌ی شکل‌گیری شخصیت شما در کنار او است.

به گفته‌ی شارپ، ما در بسیاری از روابط دوستانه‌مان به‌جای اینکه با یکدیگر وقت بگذرانیم و مثلا بیرون برویم، بیشتر وقتمان را صرف روابط در شبکه‌های اجتماعی می‌کنیم که چنین کاری چگونگی مفهوم دوستی را تغییر می‌دهد. او گفت:

افراد آنقدر به‌ فکر بالا بردن کارایی روابط خود هستند که ارتباط واقعی با دوستان را از دست می‌دهند.

اما خبرهای خوبی هم وجود دارد. طبق گفته رابین دانبار، مردم‌شناس بریتانیایی، اگر تعداد دوستان شما نصف شود و تنها از این نصف، پنج رفیق صمیمی که آن‌ها هم عاشق شما هستند برای شما باقی بماند، شما به هدفی که از دوستی می‌خواستید رسیده‌اید. 

بر اساس مطالعه‌ای توسط دانبار، با اینکه ۱۵۰ رابطه، بیشترین تعدادی است که انسان‌های عادی به‌طور میانگین در هر سطحی می‌توانند داشته باشند، ما تنها می‌توانیم ۵ رابطه‌ی عمیق دوستانه در یک زمان داشته باشیم. او به تایمز گفت:

افراد شاید تعداد دوستان صمیمی خود را بیش از ۵ نفر بدانند؛ ولی روابط دوستی آن‌ها باکیفیت و فوق‌العاده نیست.

پس اگر لیست دوستان شبکه اجتماعی شما به‌اندازه‌ی لیست دوستانتان بزرگ نیست، نگران نباشید. شانس اکثر ما برای داشتن دوستان واقعی و صمیمی تقریبا یکسان است.

فکر نکنید که افرادی که دوستان و دنبال‌کننده‌های زیادی در شبکه‌های اجتماعی دارند، می‌توانند به‌ همان اندازه بر آن‌ها تأثیرگذار باشند؛ چون نصف این تعداد اصلا دوستی دوطرفه‌ای با فرد ندارند. پنتلند برای هاروارد بیزنس ریویو نوشت:

نباید فکر کنیم که افرادی که روابط اجتماعی زیادی دارند لزوما تأثیرگذار هم هستند. چنین افرادی برتری خاصی نسبت‌ به بقیه ندارند و اغلب اوقات حتی از میزان اثرگذاری افراد متوسط هم پایین‌تر عمل می‌کنند. طبق نتایج ما دلیل چنین امری دوطرفه نبودن یا در مسیر اشتباه بودن روابط است؛ بنابراین ارتباطات این‌چنینی لزوما به ایجاد عقیده مشترک بین دو نفر ختم نمی‌شود.

طبق گفته پنتلند، اگر به‌ دنبال کسی می‌گردید که روی بقیه تأثیر می‌گذارد و تغییرات اجتماعی به‌ وجود می‌آورد، به افرادی که دوستان زیادی دارند توجه نکنید و درعوض به گروه‌های دوستی کم‌تعداد و دارای دوستان مشترک نگاه کنید؛ چون روابط آن‌ها بسیار قوی‌تر و واقعی‌تر از افراد در فید خبری کیم کارداشیان است!

دستاوردهای این مطالعه در PLOS One منتشر شده است.