خطرات زبالههاي الكترونيك
وقتي سخن از يك وسيله الكتريكي به ميان ميآيد، معمولا قالب خارجي آن يا گاهي مدارهاي موجود در آن به نظر ميآيد، اما در واقع مواد شيميايي درون اين قطعات است كه سمي و البته گرانقيمت است. در بسياري از دستگاههاي الكتريكي و الكترونيك انبوهي از فلزات سنگين، نيمهرسانا و ساير تركيبات شيميايي يافت ميشود. خطر ناشي از زبالههاي الكترونيك از موادي نظير سرب، مركوري، آرسنيك، كادميوم، مس، بريليوم، باريوم، كروم، نيكل، روي، طلا و نقره ناشي ميشود. اين مواد در مدارهاي الكترونيك، چيپهاي رايانه و نيز نمايشگر و سيمكشيهاي موجود در اين تجهيزات وجود دارد. همچنين در بسياري از دستگاههاي الكترونيك، مواد ضد آتش وجود دارد كه براي سلامت انسان زيانبار است. در حالت عادي، اين مواد درون دستگاههاي مورد استفاده خطري را متوجه سلامت ما نميكنند. مشكل وقتي ايجاد ميشود كه اين دستگاهها شكسته شوند. در اين صورت، اين مواد سمي ممكن است به محيط اطراف نشت كند. مواد شيميايي سنگين موجود در زبالههاي الكترونيك در لندفيلها پس از مدتي موجب آلودگي خاك و حتي منابع زيرزميني ميشود. آلودگي هواي اطراف اين محلها نيز از ديگر مشكلات به وجود آمده است. البته هنوز شدت آسيبهايي كه اين نوع زبالهها به محيط زيست وارد ميكند، مورد مطالعه دقيق قرار نگرفته است.آسيب زبالههاي الكترونيك به محيط زيست به دو شكل است؛ شكل اول به حالتي اطلاق ميشود كه در آن، سرعت دريافت مواد سمي در بدن انسانها، گياهان و حيوانات بيشتر از سرعت دفع آنهاست. شكل دوم نيز حالتي است كه در آن، مواد سمي در چرخه غذايي به شكل تصاعدي افزايش مييابد. به عنوان مثال پلانكتونها مقدار كمي جيوه جذب ميكنند. ماهيهايي كه مقدار زيادي پلاكتون ميخورند، مقدار زيادتري جيوه وارد بدن خود ميكنند. با مصرف اين ماهيها، آلودگي بمراتب بيشتري وارد بدن انسان ميشود.كارشناسان برنامه پژوهشي فلزات سنگين دارتموث، فهرستي از اثرات برخي مواد سمي بر بدن انسان را تهيه كردند. البته اين فهرست شامل همه زيانهاي اين مواد نيست و فقط برخي مواد خطرناك موجود در تجهيزات الكترونيك را مورد اشاره قرار داده است.آرسنيك ميتواند سبب ايجاد اختلال در ارتباطات سلولي و نيز رشد آنها شود و تماس طولانيمدت با مقدار كمي از آن باعث بروز بيماريهاي قلب و عروق، سرطان و ديابت ميشود.كادميوم بر توانايي بدن فرد در جذب كلسيم تاثير منفي ميگذارد و اين، خود سبب بروز دردهاي استخواني و كاهش استحكام استخوانها ميشود.كروم، مشكلات پوستي ايجاد كرده و حتي ميتواند منجر به بروز سرطان شود.مسموميت با مس نيز ميتواند سبب بروز مشكلاتي از جمله كاهش توان ذهني شود. آلودگي شديد با اين فلز ميتواند به فلج، كما و مرگ بينجامد. نيكل هم در مقادير زياد، سرطانزا خواهد بود.
با زبالههاي الكترونيك چه كنيم؟
در كشورهاي توسعه يافته، چند راه براي خلاصي شهروندان از دست اين تجهيزات برقي و الكترونيك بيمصرف وجود دارد. بسياري از شركتها از جمله اپل، دل، سوني و توشيبا برنامههايي براي پس گرفتن دستگاههاي بيمصرف مشتريهايشان دارند و البته برنامههايي از اين دست در اين كشورها در حال گسترش است.راه دوم نيز تحويل اين نوع زبالهها به مراكز مجاز بازيافت است. در اين مراكز، تجهيزات بيمصرف ريز ميشود و روي نوار نقاله قرار ميگيرد. سپس برخي قسمتهاي ارزشمند از طريق ماشين يا كارگران جدا و به كار گرفته ميشود.
.: Weblog Themes By Pichak :.